Kamila Hanasiuk, Marek Motylewicz

Badania ruchu pojazdów i zachowań kierowców na rondach turbinowych bez wyniesionych separatorów pasów ruchu

Streszczenie: Obecnie na polskich drogach funkcjonują dwie grupy rond turbinowych: z i bez wyniesionych separatorów pasów ruchu. Drugie z wymienionych rozwiązań jest chętniej stosowane ze względu na obawy zarządców dróg przed problemami, jakie teoretycznie powodują separatory ruchu w zimowym utrzymaniu oraz przy przejeździe większych pojazdów. Zamiast separatorów stosuje się jedynie oznakowanie poziome w postaci linii segregacyjnych. Rozwiązanie to wypacza jednak ideę działania ronda turbinowego, bowiem linie poziome nie stanowią żadnej przeszkody dla niedozwolonych manewrów na jezdni ronda, jak np. zmiana pasa ruchu. Prowadzi to do zwiększania się liczby wypadków w obszarze wylotów – typowych dla rond dwupasowych. Brak separatorów powoduje również pojawienie się innych niedozwolonych manewrów, jak „przecinanie ronda na wprost”, kiedy to pojazdy relacji na wprost pokonują rondo z jak najmniej odgiętym torem jazdy, przecinając pasy ruchu z dużą prędkością. Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań własnych ruchu pojazdów i zachowań kierowców przy przejeździe po dwóch rondach turbinowych bez wyniesionych separatorów pasów ruchu, zlokalizowanych na obrzeżach miasta Białegostoku. Analizy oparto na nagraniach wideo ruchu pojazdów przeprowadzonych w okresie X-XI 2020 roku. Na ich podstawie stwierdzono, że brak fizycznych separatorów pasów ruchu na jezdniach obu rond skutkuje pojawieniem się wielu nieprawidłowych i niedozwolonych manewrów stanowiących – momentami – aż 46% ruchu na wlotach. W analizach wyróżniono 14 rodzajów niepoprawnych manewrów, wskazując na ich liczbę i częstotliwość występowania w zależności od analizowanego ronda, typu wlotu (główny lub boczny) oraz dnia tygodnia.

Słowa kluczowe: rondo turbinowe, separatory ruchu, badania ruchu, zachowania kierowców

Jacek Krawczyk

Koncepcja rozbudowy miejskiego transportu tramwajowego w Częstochowie

Streszczenie: W artykule przedstawiono propozycję rozwoju miejskiego transportu szynowego w odniesieniu do stanu obecnie funkcjonującego w Częstochowie. Ocenie poddano nie tylko stan wykorzystywanej infrastruktury z uwzględnieniem miejskiego operatora transportu zbiorowego, ale przede wszystkim koncepcje rozwoju w formule
„1+ 2+ 3+”, w odniesieniu do konkretnych linii tramwajowych. Z uwagi na najbardziej zaawansowane przygotowania do budowy nowej linii tramwajowej do dzielnicy Parkitka (3+), poddana analizie została zasadność obecnie realizowanej obsługi transportem autobusowym w dzielnicy. Przedstawiona została także ocena zastąpienia transportu autobusowego transportem szynowym z symulacją rozkładu potencjalnych nowych linii na odcinku od dzielnicy Tysiąclecie do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w dzielnicy Parkitka. Ponadto, oceniono zapotrzebowanie na tabor, który obsłużyłby nowy układ linii tramwajowej nr 3 i obsługę nowej linii nr 4 relacji Północ-Parkitka.

Słowa kluczowe: transport miejski, transport zbiorowy, transport szynowy, transport tramwajowy

Adrian Baran, Zofia Bryniarska

Ocena wskaźnikowa węzłów przesiadkowych za pomocą metodyki AMPTI na przykładzie węzłów: Rondo Grunwaldzkie i Podgórze SKA w Krakowie – Część I

Streszczenie: Węzłem przesiadkowym określa się miejsce wyposażone w odpowiednią infrastrukturę umożliwiającą zmianę środka transportu. W dużym mieście, takim jak Kraków, praktycznie nie jest możliwe wykonywanie podróży komunikacją miejską z pominięciem węzłów przesiadkowych. Są to bardzo istotne miejsca ze względu na funkcjonowanie całego systemu transportowego. W części I przedstawiono metodykę wieloaspektowej oceny wskaźnikowej AMPTI. Aktualna wersja obejmuje 10 wskaźników ilościowych, które pozwalają na przeprowadzenie rozbudowanej analizy węzłów. Metodyka ta została wykorzystana do oceny dwóch węzłów przesiadkowych funkcjonujących w Krakowie, tj. Rondo Grunwaldzkie oraz Podgórze SKA. Pierwszy integruje komunikację autobusową i tramwajową, a drugi komunikację autobusową, tramwajową, ale także kolejową. W części I przedstawiono również szczegółową charakterystykę obu węzłów. Oprócz wykonania audytu węzłów (niezbędnego do oceny wskaźnikowej), przedstawiono także wyniki pomiarów liczby pasażerów wsiadających i wysiadających w węzłach. W części II (TMiR nr 4/2022)  przedstawiono wyniki ankiety wśród pasażerów korzystających z węzła, służącej ocenie wygody przejścia pomiędzy poszczególnymi przystankami w węźle oraz poziomu dostępnej informacji pasażerskiej oraz relacji dokonywanych przesiadek. Przedstawiono również wyniki oceny obu węzłów metodą AMPTI. Wyniki zestawiono tak, aby sprawdzić jak funkcjonuje węzeł wyposażony w komunikację autobusową, tramwajową oraz kolejową w porównaniu z węzłem integrującym tylko komunikacją autobusową z tramwajową.

Słowa kluczowe: węzły przesiadkowe, ocena wskaźnikowa AMPTI, publiczny transport zbiorowy

Karol Gocyła

Integracja organizatorów transportu zbiorowego w ramach Zarządu Transportu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii

Streszczenie: Artykuł ma na celu przedstawienie procesu integracji organizatorów  publicznego transportu zbiorowego na przykładzie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM) w Katowicach w ujęciu teoretycznym oraz praktycznym. W zakresie teorii przybliżono definicję integracji oraz wskazano istotę jej procesów. Dodatkowo przytoczono katalog narzędzi integracji, do których należą m.in. ramy prawne,  sposoby finansowania, możliwości organizacyjne, alianse czy odpowiednie zapisy taryfowe. Następnie scharakteryzowano działających przed ZTM trzech organizatorów publicznego transportu zbiorowego centralnej części województwa śląskiego, tj. KZK GOP, MZK Tychy oraz MZKP Tarnowskie Góry. W ostatniej, praktycznej części artykułu opisano  procesy integracji organizatorów publicznego transportu zbiorowego w ramach ZTM w aspekcie organizacyjno-administracyjnym, tj. integrację w zakresie finansowo-księgowym, integrację baz danych czy metodologię naliczania składek gmin za usługi transportowe. Ponadto wskazano na problemy logistyczno-operacyjne związane z integracją, jak polityka kadrowa czy te, związane z podmiotami wewnętrznymi.

Słowa kluczowe: transport zbiorowy, transport metropolitalny, integracja transportu zbiorowego