Rafał Kucharski

Przejazdy wspólne – szansa na wykorzystanie platform mobilnościowych w zrównoważonych systemach transportowych

Streszczenie: Przejazdy wspólne, w których tym samym pojazdem podróżuje więcej niż jeden pasażer, to szansa na wykorzystanie zalet platform mobilnościowych (takich, jak Uber), bez zwiększania ruchu samochodów. Co więcej, przy odpowiedniej polityce i integracji, mogą one skutecznie dopełniać transport publiczny i wspierać transformacje w kierunku zrównoważonego transportu. W praktyce ta szansa nie została wykorzystana – przejazdy wspólne oferowane są rzadko, a tam gdzie są dostępne, klientów jest na tyle niewielu, że w praktyce zazwyczaj podróżują sami. Jedną z przyczyn jest brak systematycznej analizy rynku takich przejazdów, w szczególności brak uwzględnienia perspektywy pasażera. W artykule pokazuję metodykę, która stawia podróżnego w centrum. Wybierze on przejazd wspólny tylko wówczas, gdy będzie to dla niego atrakcyjne. Takie podejście jest spójne z klasycznymi metodami i pozwala np. na analizy multimodalne z uwzględnieniem przepływów międzygałęziowych. Przy takim podejściu możemy metodycznie analizować potencjał i atrakcyjności przejazdów wspólnych, jak pokazuję na przykładzie wyników z Manhattanu. W  tym obszarze, dla 1,5 miliona podróży zarejestrowanych w ciągu sześciu miesięcy, obliczamy gdzie i kiedy potencjał do dzielenia podróży jest największy.

Słowa kluczowe: przejazdy wspólne, carpooling, platformy mobilnościowe

Marcin Rechłowicz

Dofinansowanie regionalnych pasażerskich połączeń kolejowych w Niemczech ze środków federalnych na przykładzie Saksonii

Streszczenie: W artykule omówiono podstawowe zasady dofinansowania regionalnych pasażerskich przewozów kolejowych w Niemczech ze środków federalnych, w ramach ustawy o regionalizacji lokalnego publicznego transportu pasażerskiego. Władze federalne przekazują środki finansowe krajom związkowym w związku z przeniesieniem na władze niższego szczebla odpowiedzialności za obsługę ludności lokalnym publicznym transportem pasażerskim. W artykule skupiono się na środkach federalnych przeznaczanych na realizację regionalnych pasażerskich przewozów kolejowych, na marginesie pozostawiając fundusze przeznaczane na inwestycje, dofinansowanie taryf czy inne niż kolej środki lokalnego publicznego transportu pasażerskiego. Przeanalizowano wysokość zabezpieczonych środków oraz klucze ich podziału od szczebla centralnego poprzez regionalny do związków komunalnych, które zawierają umowy z przewoźnikami. Podział dofinansowania na poziomie regionalnym omówiono na przykładzie Saksonii, która dysponuje jedną z najgęstszych sieci kolejowych, będąc przy tym jednym z biedniejszych niemieckich regionów. Scharakteryzowano związki komunalne działające na terenie Saksonii. Zwrócono szczególną uwagę na sprawozdawczość z wykorzystania środków, która jest jednym z najsłabszych elementów całego systemu dofinansowania.

Słowa kluczowe: transport kolejowy, transport pasażerski, regionalne pasażerskie przewozy kolejowe, dofinansowanie

Anna Nicińska, Ewa Zawojska

CoMobility – współtworzenie nowego modelu mobilności

Streszczenie: Projekt CoMobility ma na celu identyfikację czynników, które mogą skłonić ludzi do zmiany zachowań transportowych. Umożliwi to wypracowanie narzędzi pozwalających miastom planować i wprowadzać rozwiązania zrównoważonego transportu i aktywnej mobilności. Jest to bardzo istotna kwestia biorąc pod uwagę, że liczba samochodów na 1000 mieszkańców w Polsce jest jedną z najwyższych w Europie. Ma to znaczący wpływ na środowisko, zdrowie i kondycję fizyczną ludności, a także warunki funkcjonowania miast. Dążąc do popularyzacji aktywnej mobilności i ograniczenia „kultu auta” odwołujemy się do rozwiązań stosowanych w różnych miastach Europy i Polski.

Słowa kluczowe: transport zrównoważony, modele mobilności, mobilność aktywna, jakość powietrza

Dominik Staśkiewicz, Oliwia Haręża, Urszula Protyńska, Michał Małysz

Koncepcja zrównoważonej mobilności w obszarze funkcjonalnym Jeleniej Góry

Streszczenie: Mobilność w miejskich obszarach funkcjonalnych opiera się na codziennych przejazdach między miastem-rdzeniem i jego otoczeniem. Zdecydowanie dominującym kierunkiem mobilności są dojazdy do rdzenia z obszarów sąsiadujących z nim związane z miejscem pracy, edukacji lub chęcią skorzystania z usług zlokalizowanych w rdzeniu. Istotnym wyzwaniem polityki regionalnej jest zapewnienie zrównoważonej mobilności w obszarach funkcjonalnych, pozwalającej na racjonalne gospodarowanie przestrzenią z jednoczesnym ograniczaniem kongestii w miastach. Planowanie zrównoważonego transportu zbiorowego obsługującego codzienne potoki związane z pracą lub edukacją, jak obsługa ruchu turystycznego, stanowią przedmiot analiz planistów transportu. Celem artykułu jest przedstawienie autorskiej koncepcji zrównoważonej mobilności w obszarze funkcjonalnym Jeleniej Góry. Obszar ten stanowi zarówno przestrzeń codziennego przemieszczenia się do rdzenia z obszarów sąsiedzkich, ale także dodatkowych przemieszczeń turystów odwiedzających Sudety. Obszar funkcjonalny Jeleniej Góry został wyznaczony w oparciu o opisane w artykule zasady delimitacji, bazujące na wyznaczeniu obszaru codziennych powiązań funkcjonalnych między Jelenią Górą i jej otoczeniem. Przy tworzeniu koncepcji zastosowane zostało oprogramowanie PTV VISUM, pozwalające m. in. na optymalizację planowania makroskalowego, w tym wykorzystanie wykresów ruchu do zarządzania rozkładem jazdy. W rezultacie możliwe było określenie najważniejszych połączeń transportu zbiorowego wykorzystujących istniejącą w obszarze infrastrukturę transportową. Przedstawione w tej pracy założenia i idee mają na celu zwrócenie uwagi na najważniejsze potrzeby mobilności oraz możliwości wykorzystania narzędzi analitycznych, w celu zaplanowania jak najbardziej efektywnego systemu regionalnego transportu zbiorowego.

Słowa kluczowe: transport zbiorowy, obszar funkcjonalny, Jelenia Góra, Sudety, kolej pasażerska