Krzysztof Grzelec, Olgierd Wyszomirski: Zarząd transportu regionalnego jako organizator transportu pasażerskiego w województwie

Streszczenie: Zgodnie  z obowiązującą w Polsce Ustawą o publicznym transporcie zbiorowym z 2010 roku, odpowiedzialność za organizowanie regionalnego transportu publicznego ponoszą samorządy szczebla wojewódzkiego i powiatowego. W niektórych planach zrównoważonego rozwoju regionalnego transportu publicznego, które organizatorzy powinni byli przygotować do końca marca 2014 roku, przewidziano powoływanie wyspecjalizowanych podmiotów do organizowania i zarządzania transportem publicznym w województwach, nie precyzując jednak zasad ich powoływania i funkcjonowania. 

Najistotniejszym elementem zarządzania publicznym transportem zbiorowym jest finansowanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej ograniczone uwarunkowaniami formalno-prawnymi i możliwościami finansowymi jednostek samorządu terytorialnego organizującymi ten transport. Niniejszy artykuł poświęcono problematyce powoływania zarządów transportu regionalnego, organizacji podaży usług, kontraktowania i finansowania usług oraz integracji w ramach transportu regionalnego oraz regionalnego z miejskim. Przedstawiono w nim rolę organizatora transportu pasażerskiego i zakres jego funkcji, przesłanki oddzielenia organizacji od wykonywania przewozów w transporcie pasażerskim, dopuszczalne prawnie formy organizacyjne zarządów transportu regionalnego i zasady kształtowania podaży. Autorzy wskazali na określone uwarunkowania formalno-prawne wynikające z przepisów Ustawy, które mogą stanowić bariery dla efektywnego funkcjonowania i rozwoju transportu publicznego w województwach i jego integracji. W artykule odniesiono się także ogólnie do rozwiązań przedstawionych w wojewódzkich planach zintegrowanego rozwoju transportu publicznego.

Michał Beim: Preferencje transportowe mieszkańców Kujaw i Pomorza

Streszczenie: Głównym problemem kolei w Polsce jest systematyczny odpływ pasażerów. Przewoźnicy i organizatorzy transportu kolejowego, chcąc wzmocnić pozycję kolei, muszą podejmować systematyczne wysiłki nie tylko na rzec utrzymania kolei, ale również starać się pozyskać nowych klientów. Badania satysfakcji pasażerów spółki Arriva Rail Poland przeprowadzone w 2013 roku były uzupełnione o badania preferencji transportowych mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego. Ta część badań prezentowana jest w niniejszym artykule. Opinie mieszkańców wskazują, iż najbardziej pożądanym środkiem lokomocji jest niezmiennie samochód. Respondenci w wyborze środka lokomocji kierują się przede wszystkim wygodą, w dalszej kolejności czasem i ceną podróży. Mieszkańcy generalnie negatywnie oceniają zmiany zachodzące w regionalnym systemie transportowym, jednak dostrzegają korzyści wynikające z konkurencji na rynku przewozów kolejowych. Wyłoniony w przetargu niezależny przewoźnik – Arriva RP jest najlepiej ocenianym przewoźnikiem transportowym w regionie, a najgorzej postrzegany jest zasiedziały operator – Przewozy Regionalne. Najlepiej ocenianym elementem infrastruktury transportowej w regionie są dworce autobusowe w dużych miastach, a najgorzej stacje kolejowe w małych miejscowościach. W badaniach szczególny nacisk został położony na wpływ nowo oddanej do użytku autostrady A1 na zmianę preferencji transportowych. Nowa inwestycja drogowa – mimo stosunkowo niewielkiego zasięgu przestrzennego – przyczyniła się w znacznym stopniu do zmiany zachowań komunikacyjnych.

Sławomir Goliszek, Mariusz Rogalski: Przestrzenno-czasowe zmiany dostępności komunikacyjnej miejskim transportem zbiorowym w Rzeszowie w świetle inwestycji współfinasowanych ze środków UE 2014-2020

Streszczenie: W artykule poruszono problem poprawy dostępności miejskim transportem zbiorowym, uznając iż inwestycje infrastrukturalne z perspektyw UE 2007-2013 i 2014-2020 będą jej głównym impulsem. Do prezentacji wyników analizy poprawy dostępności transportem miejski przyjęto dwie daty: rok 2013 jako stan bazowy dla dostępności, uznając iż inwestycje z perspektywy 2007-2013 są ukończone oraz rok 2020, jako stan dostępności transportem miejskim, po wykonaniu inwestycji z perspektywy finansowej 2014-2020. Inwestycje infrastrukturalne, na których oparta jest analiza zmiany dostępności transportem miejskim w Rzeszowie przedstawione zostały w dwu ekspertyzach dla miast Polski wschodniej. Podstawowym celem opracowania jest sprawdzenie czy środki z perspektywy UE na lata 2014-2020, które przeznaczone są na poprawę funkcjonowania komunikacji zbiorowej w Rzeszowie, zostaną dobrze wydatkowane. Analiza poprawy dostępności transportu zbiorowego w sposób jednowymiarowy przedstawi zmiany powierzchni izochrony, czasu dojazdu, liczby osób oraz gęstości zaludnienia znajdującej się w izochronach w latach 2013 i 2020.

Szymon Bartuś: Nowoczesne systemy informacji pasażerskiej w pojazdach transportu zbiorowego na przykładzie wybranych polskich miast

Streszczenie: Dynamicznie rozwijające się miasta oraz aglomeracje coraz częściej borykają się z trudną do rozwiązania w prosty sposób  kongestią oraz występowaniem nieprzewidzianych zjawisk, zarówno pogodowych czy społecznych. Zjawiska te są trudne do przewidzenia, przez co wypracowanie skutecznych i działających w każdej sytuacji rozwiązań jest niezmiernie skomplikowane. Mieszkańcy polskich miast coraz więcej się przemieszczają, wybierając różne środki transportu. W tej sytuacji celem zarządzających miastami jest przekonanie jak największej grupy osób do korzystania z transportu zbiorowego kosztem prywatnego samochodu. Zarówno kierowcy samochodów, jak i pojazdy komunikacji zbiorowej chcą dotrzeć do wyznaczonego miejsca w jak najkrótszym czasie, co również dzięki rozbudowanym systemom informacyjnym zainstalowanym na drogach i w pojazdach komunikacji zbiorowej staje się coraz łatwiejsze. Rozwój komunikacji zbiorowej trwający wiele dziesięcioleci przyniósł zarówno zmiany samych pojazdów, jak i sposobu  patrzenia i rozumienia znaczenia dobrej informacji pasażerskiej, która zawsze podążała za ewolucją techniczną motoryzacji. Kiedyś skąpa i prosta informacja pasażerska oparta na sztywnych założeniach przerodziła się w skomplikowany, adaptacyjny, inteligentny całościowy system zbudowany na szerokiej gamie wielofunkcyjnych urządzeń audio-wizualnych, dostarczający bogatą informację dla pasażerów.  Funkcjonalność systemu czyli wybór treści danych i sposób ich prezentacji oraz dobór urządzeń montowanych w pojazdach jest uzależniony od wymagań zarządów komunikacji lub operatorów.