Bryniarska Zofia, Puławska Sabina: Dostępność komunikacyjna strefy podmiejskiej Krakowa

Streszczenie: Strefa podmiejska dużych miast jest coraz atrakcyjniejszym obszarem inwestowania i zamieszkania  dla mieszkańców miasta. Równocześnie, mieszkańcy strefy podmiejskiej korzystają z zasobów miasta w postaci miejsc pracy, nauki, edukacji oraz załatwiania spraw administracyjnych, związanych z ochroną zdrowia lub zakupami. Więzi pomiędzy tymi obszarami stają się coraz silniejsze. Sprawność powiązań jest uzależniona od możliwości przemieszczania się mieszkańców, którą powinny zapewniać nie tylko samochody osobowe, ale przede wszystkim środki publicznego transportu zbiorowego.

W strefie podmiejskiej Krakowa publiczny transport zbiorowy jest organizowany w formie komunikacji autobusowej na mocy porozumień międzygminnych zawartych z 15 gminami położonymi w otoczeniu miasta. Ponadto marszałek województwa uczestniczy w finansowaniu połączeń kolejowych pociągami osobowymi na 5 liniach kolejowych. W artykule podjęto próbę oceny dostępności komunikacyjnej gmin położonych w strefie podmiejskiej Krakowa. Dostępność komunikacyjna może być opisywana z wykorzystaniem wielu czynników uwzględniających rozmieszczenie w przestrzeni, liczbę mieszkańców, do których skierowana jest oferta przewozowa, okres czasu, w którym oferta jest dostępna, czas podróży i sposób realizowania oferty, poziom informacji oraz koszty związane z wykonywaniem przemieszczenia. Wymienione czynniki pozwalają sformułować ocenę dostępności przestrzennej, demograficznej, czasowej, funkcjonalnej, prawnej, technicznej i ekonomiczno-taryfowej. Analizę dostępności przeprowadzono dla 15 gmin strefy podmiejskiej Krakowa i 6 miast położonych na ich terenie.

Mateusz Szarata: Wybrane metody modelowania dynamicznie wydzielanych pasów autobusowych

Streszczenie: Dynamicznie Wydzielany Pas Autobusowy (DPA) może stanowić uzupełnienie powszechnie znanych pasów autobusowych. Dzięki swojej specyfice DPA może zostać zastosowany na odcinkach, na których natężenie ruchu autobusów nie uzasadnia wprowadzenia pasa wydzielonego na stałe. Ocena potencjalnych korzyści DPA wymaga jednak przeprowadzenia szeregu analiz, dzięki którym określone zostaną warunki stosowania nowego rozwiązania. Wykorzystując modele ruchu jesteśmy w stanie przeanalizować wprowadzenie dynamicznie wydzielanego pasa ruchu oraz ocenić jego efektywność i porównać go z innymi formami priorytetowania. Referat przedstawia główne założenia i ograniczenia związane z wykorzystaniem poszczególnych modeli ruchu. W literaturze można spotkać różne podejścia do sposobów modelowania ruchu. Część autorów w swoich pracach korzysta z modeli analitycznych, które mogą znaleźć zastosowanie na etapie wprowadzania koncepcji dynamicznie wydzielanego pasa. Modele mikrosymulacyjne ruchu wykazują więcej zalet. Umożliwiają przeprowadzenie symulacji uwzględniającej wiele czynników jednocześnie. Jednak niezależnie od zastosowanego oprogramowania wymagają dużego nakładu pracy uwzględniającego nie tylko proces budowy i kalibracji modelu, ale również potrzebę opracowania dodatkowego modułu symulującego pracę systemu DPA.

Katarzyna Nosal: Wybrane wyniki badań ankietowych dotyczących zachowań komunikacyjnych i preferencji pracowników i klientów Urzędu Miejskiego Wrocławia, przeprowadzonych pod kątem realizacji planu mobilności 

Streszczenie: Wrocław jest przykładem miasta, które prowadzi działania  zmierzające do osiągnięcia poziomu zrównoważenia systemu transportowego oraz stworzenie  przestrzeni miejskiej, miejscem atrakcyjnym i przyjaznym jego mieszkańcom. Dla osiągnięcia tego celu od lat realizowane są w mieście projekty związane m.in. z podnoszeniem jakości usług transportu publicznego oraz poprawą warunków podróżowania dla pieszych i rowerzystów. W uchwalonym przez Radę Miejską Wrocławia w 2013 roku dokumencie pt. „Wrocławska polityka mobilności” wskazano, jako jeden ze środków kształtowania zrównoważonej mobilności miejskiej, zachęcanie dużych firm, instytucji oraz placówek edukacyjnych do tworzenia planów mobilności, określających optymalne sposoby dojazdu do miejsca pracy/nauki. Aby zachęcić sektor publiczny i prywatny do realizowania planów mobilności, a jednocześnie poprawić warunki dojazdu proekologicznymi środkami lokomocji do obiektów UM Wrocławia, władze Urzędu zdecydowały się na wdrożenie pierwszego w mieście planu mobilności. Wstępną fazą realizacji projektu była analiza stanu istniejącego, w tym badanie zachowań komunikacyjnych i preferencji pracowników i klientów UM Wrocławia. Niniejszy artykuł przestawia wybrane wyniki zrealizowanych w tym zakresie badań ankietowych.

Urszula Duda, Wiesław Starowicz: Strefy krótkiego postoju kiss and ride

Streszczenie: Sposobem na uniknięcie problemów związanych ze wzmożonym ruchem dowozowym jest odpowiednie kształtowanie obszaru miejskiego, zwłaszcza w okolicy dużych generatorów ruchu. Jednym z elementów dobrze ukształtowanej przestrzeni w otoczeniu obiektów generujących duży ruch dowozowy jest strefa krótkiego postoju, zwana inaczej strefą kiss and ride (pol.: pocałuj i jedź). Jest to wydzielona strefa przeznaczona wyłącznie do krótkotrwałego zatrzymywania samochodów, z których wysiadają pasażerowie podwiezieni do danego punktu w mieście. W artykule omówiono główne cele funkcjonowania systemu kiss and ride oraz dokonano próby zdefiniowania pojęcia strefy kiss and ride wraz z inwentaryzacją jej podstawowych elementów składowych. W oparciu o dostępne przykłady stref kiss and ride, z uzupełnieniem na podstawie własnych doświadczeń, porównano i zestawiono ich cechy charakterystyczne, co posłużyło do opracowania podziału stref kiss and ride ze względu na różnego rodzaju kryteria dotyczące ich wykorzystania, układu przestrzennego i cech geometrycznych oraz charakteru obiektu przy którym funkcjonują. Zaprezentowano również wybrane przykłady organizacji stref kiss and ride funkcjonujących w wybranych miastach na świecie.

Łukasz Franek, Tomasz Kulpa: Wyniki badań dwukierunkowego ruchu rowerowego na ulicach jednokierunkowych oraz wdrożenia śluz dla rowerów na skrzyżowaniach

Streszczenie: W artykule przedstawiono wnioski z przeprowadzonych jesienią 2013 roku badań konfliktów pomiędzy rowerzystami i innymi uczestnikami ruchu na ulicach jednokierunkowych, gdzie dopuszczono ruch rowerów pod prąd, a także na wyznaczonych w obrębie skrzyżowań śluzach rowerowych. Poligony badawcze zostały zlokalizowane w czterech miastach: Gdańsku, Krakowie, Warszawie i Wrocławiu. Badania zostały podjęte z inicjatywy i na zamówienie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, w którym przeprowadzany jest obecnie proces zmian legislacyjnych dotyczących ruchu rowerowego. Liczba rowerzystów w polskich miastach stale wzrasta, a jednym ze stymulatorów są udogodnienia infrastrukturalne, takie jak budowa nowych dróg dla rowerów, wydzielanie na jezdni pasów tylko dla rowerzystów, nowe parkingi, fizyczne uspokajanie ruchu urządzeniami brd, a także dopuszczanie ruchu rowerów pod prąd na ulicach jednokierunkowych oraz wyznaczanie śluz rowerowych na wlotach skrzyżowań. Ostatnie dwa rozwiązania wzbudzają obecnie najwięcej emocji w środowiskach inżynierów, urzędników odpowiadających za zarządzanie ruchem i aktywistów rowerowych, głównie z powodu niejednoznacznych zapisów prawnych, ale również niewystarczającej ilości badań w zakresie bezpieczeństwa rozwiązań. To powoduje, iż w jednych miastach kontraruch i śluzy rowerowe są wprowadzane projektami organizacji ruchu, w innych opornie lub w ogóle. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przygotowano i przeprowadzono w okresie dwóch dni roboczych obserwacje wybranych poligonów badawczych z wykorzystaniem techniki video, na podstawie których powstał raport dla Ministerstwa. Niniejszy artykuł zawiera jego najważniejsze wnioski.