W dniach 04 ÷ 06 grudnia 2019 roku w Zakopanem odbyła się osiemnasta edycja Konferencji Naukowo-Technicznej „NOWOCZESNE TECHNOLOGIE I SYSTEMY ZARZĄDZANIA W TRANSPORCIE SZYNOWYM” zorganizowana przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej Oddział w Krakowie we współpracy z Krajową Sekcją Kolejową SITK RP, Politechniką Krakowską – Katedrą Dróg, Kolei i Inżynierii Ruchu, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. i Małopolską Okręgową Izbą Inżynierów Budownictwa w Krakowie. Obrady konferencji odbywały się w Hotelu Nosalowy Dwór Resort & Spa.
Wydarzenie odbyło się pod Patronatem Honorowym, którego udzielili: Andrzej Adamczyk – Minister Infrastruktury; Piotr Ćwik – Wojewoda Małopolski; Witold Kozłowski – Marszałek Województwa Małopolskiego; Ignacy Góra – Prezes Urzędu Transportu Kolejowego; Krzysztof Mamiński – Prezes Zarządu PKP S.A.; Ireneusz Merchel – Prezes Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.; Adam Wielądek – Honorowy Przewodniczący UIC; Andrzej Gołaszewski – Prezes Honorowy SITK RP Senior; Janusz Dyduch – Prezes Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP.
W pracach Rady Naukowej konferencji uczestniczyli: prof. dr hab. inż. Henryk Bałuch (Instytut Kolejnictwa), prof. dr hab. inż. Danuta Bryja (Politechnika Wrocławska), prof. dr hab. inż. Włodzimierz Czyczuła (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Juliusz Engelhardt (Uniwersytet Szczeciński), prof. dr hab. inż. Kazimierz Furtak (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Kazimierz Kłosek (Politechnika Śląska), prof. dr hab. inż. Władysław Koc (Politechnika Gdańska), prof. dr hab. Piotr Kozioł (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Marek Krużyński (Politechnika Wrocławska), prof. dr hab. inż. Waldemar Nowakowski (Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny), prof. dr hab. inż. Elżbieta Pilecka (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Łucjan Siewczyński (Politechnika Poznańska), prof. dr hab. inż. Marek Sitarz (Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej), prof. dr hab. inż. Wiesław Starowicz (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Krzysztof Stypuła (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Andrzej Szarata (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Kazimierz Towpik (Politechnika Warszawska), prof. dr hab. Paweł Wajda (Adwokat) Of Counsel Baker & McKenzie Krzyzowski i Wspolnicy sp.k., dr inż. Andrzej Żurkowski (Instytut Kolejnictwa).
Patronatem Medialnym Konferencję objęli: Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne, Przegląd Komunikacyjny, Technika Transportu Szynowego oraz Transport Miejski i Regionalny.
Komitet Organizacyjny pracował w następującym składzie:
Przewodnicząca – Józefa MAJERCZAK
Sekretarz organizacyjny – Janina Mrowińska
Członkowie: Marek Błeszyński, Jerzy Hydzik, Teresa Jaszczyszyn, Anna, Karpierz, Sergiusz Lisowski, Zbigniew Marzec, Karol Nędza, Sabina Puławska-Obiedowska, Stanisław Waligóra, Józef Wieczorek, Włodzimierz Żmuda
Tematyka poruszana na konferencji obejmowała w szczególności zagadnienia:
Nowoczesne technologie w projektowaniu, budowie, utrzymaniu, diagnostyce i eksploatacji infrastruktury szynowej oraz taboru szynowego do przewozu osób i rzeczy, w tym:
- Realizacja inwestycji 2014 – 2020 i plany na kolejne perspektywy 2021 – 2027, w tym wielkie projekty – CPK, KDP, Rail Baltica, Podłęże – Piekiełko itp.
- Analizy efektywności inwestycji kolejowych.
- Najnowsze modele projektowania, realizacji i zarządzania infrastrukturą, w tym BIM.
- Certyfikacja i dopuszczenia do eksploatacji podsystemów strukturalnych wynikających z interoperacyjności.
- Konsekwencje i problemy wdrożenia IV pakietu kolejowego.
- Czynniki warunkujące bezpieczeństwo przewozów kolejowych.
- Rozwój transportu szynowego w miastach i regionach zintegrowany z innymi gałęziami transportu.
- Działania na rzecz wzmocnienia konkurencyjności transportu szynowego osób i rzeczy.
Konferencja zgromadziła 620 osób. Uczestnicy konferencji to przedstawiciele: spółek Grupy PKP S.A., uczelni wyższych, Instytutu Kolejnictwa, firm projektowych, produkcyjnych i wykonawczych z Polski, Austrii, Belgii, Czech, Francji, Litwy, Niemiec i Szwajcarii zajmujących się problematyką wdrażania nowych technologii na kolei.
Artykuły zostały wygłoszone w VII sesjach merytorycznych:
- Zarządzanie infrastrukturą transportu szynowego.
- Inwestycje w transporcie szynowym.
- Kierowanie i sterowanie ruchem kolejowym, sesja pod patronatem firmy Rail-Mil Computers Sp. z o.o. Sp.k. – partnera technologicznego konferencji.
- Infrastruktura sterowania ruchem kolejowym.
- Nawierzchnia i podtorze.
- Infrastruktura i bezpieczeństwo transportu szynowego.
- Pojazdy, diagnostyka, transport.
Artykuły przygotowane na konferencję zostały opublikowane w Zeszytach Naukowo-Technicznych Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej Oddział w Krakowie, seria: Materiały Konferencyjne Nr 2 (119)/2019 (384 strony) zawierający 23 artykuły recenzowane i 1 artykuł nierecenzowany.
ARTYKUŁY RECENZOWANE
Błaszkiewicz Dorota,
Przegląd wybranych typów wzmocnienia nawierzchni w łukach kołowych o małych promieniach w kontekście ich wpływu na minimalną temperaturę ekwiwalentną.
Danuta Bryja, Adam Hyliński,
Analiza przyspieszeń i prędkości drgań sieci trakcyjnej i ślizgacza pantografu w trakcie przejazdu pociągu przez nierówność progową toru.
Jerzy Cejmer, Adam Dąbrowski, Krzysztof Ochociński,
Badania stabilizacji podsypki tłuczniowej przy użyciu żywicy wiążącej na torze doświadczalnym Instytutu Kolejnictwa w Żmigrodzie oraz na torach PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Rafał Cichy, Jarosław Czerwiński,
Projektowanie pojazdów dwudrogowych – wymagania prawne.
Paweł Gradowski, Magdalena Kycko,
Modernizacja urządzeń sterowania ruchem kolejowym w obszarach, dla których wystawiono certyfikat weryfikacji WE podsystemu sterowanie.
Iwona Karasiewicz,
Rola i znaczenie czynnika ludzkiego w analizie zdarzeń kolejowych.
Juliusz Karolak, Przemysław Ilczuk,
Propozycja zmian zasad określania widoczności sygnałów świetlnych.
Kazimierz Kłosek, Juliusz Sołkowski, Marek Tondera,
Ocena nośności i stateczności podtorza zgodnie z wymaganiami krajowymi oraz EUROKODU PN-EN 1991:2.
Andrzej Kochan, Paweł Wontorski, Emilia Koper,
Katalog rodzajów elementów i układów sterowania ruchem kolejowym.
Emilia Koper, Andrzej Kochan,
Symulacje procesów ruchowych na linii wyposażonej w system ERTMS/ETCS w środowisku ERSA.
Jacek Makuch, Igor Gisterek, Adam Hyliński, Piotr Lalewicz, Jędrzej Gonera,
Analiza możliwości wykorzystania skanera laserowego do diagnostyki krzyżownic tramwajowych.
Piotr Michalak, Wojciech Jakuszko,
Innowacyjna uniwersalna lokomotywa dwunapędowa.
Waldemar Nowakowski,
Zastosowanie wnioskowania bayesowskiego w procesie diagnozowania systemów sterowania ruchem kolejowym.
Piotr Omieczyński,
Określanie parametrów modelowania geometrii krzyżownic rozjazdów zwyczajnych dla potrzeb budowy i utrzymania linii kolejowych.
Marek Pawlik,
Systemowa ocena bezpieczeństwa kolei – metodologia oceny dla systemów transportowych.
Elżbieta Pilecka, Grzegorz Gierula,
Wariantowa analiza wzmocnienia podtorza na przykładzie linii kolejowej nr 8, odcinek Warka – Radom.
Łucjan Siewczyński, Michał Pawłowski,
Algorytm postępowania w przypadku braku pełnych efektów wzmocnienia podtorza warstwą ochronną.
Grzegorz Stencel,
Uwarunkowania eksploatacyjne związane z utrzymaniem szyn.
Krzysztof Stypuła, Krzysztof Kozioł,
Stosowanie pomiarów drgań i obliczeń symulacyjnych w ramach ochrony sąsiedniej zabudowy przed drganiami kolejowymi.
Piotr Szadkowski,
Nowoczesne podejście do planowania i wykonania budowalnych robót kolejowych.
Andrzej Uznański
Wykorzystanie sztucznych satelitów ziemi w transporcie kolejowym.
Paweł Wontorski, Andrzej Kochan,
Poziomy szczegółowości modelu (LOD) w projektowaniu infrastruktury sterowania ruchem kolejowym w technologii BIM.
Adam Wysokowski,
Przejścia dla zwierząt w budownictwie kolejowym – aktualna problematyka.
ARTYKUŁY NIERECENZOWANE
Karol Trzoński,
Poprawa bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo–drogowych poprzez budowę obiektów inżynierskich.
Referaty niepublikowane, wygłoszone na konferencji
Andrzej Massel,
Koleje krajów Europy Środkowo-Wschodniej – 30 lat po transformacji.
Krzysztof Niemiec,
Kolej w Strategiach.
Marek Pawlik,
Wyzwania wdrażania IV pakietu kolejowego do prawa krajowego i praktyki.
Rafał Frączek, Maciej Pałyga,
Przedsięwzięcia rozwojowe branży torowej, budowlanej i mechanizacyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem diagnostyki i dozorowania linii kolejowych.
Jan Raczyński,
Techniczne i eksploatacyjne możliwości wykorzystania linii dużych prędkości do przewozów towarowych.
Jadvyga Burak,
Realizacja projektu „RAIL BALTICA” na Litwie.
Jolanta Pawluk,
Projekty strategiczne dla Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Piotr Borys,
CPK – komponent kolejowy.
Dobromir Jasiński,
rmRailProtector 4.0 – rodzina komponentów produkcji Rail-Mil dla funkcjonalności ERTMS/ETCS
(rmRailProtector 4.0 – Rail-Mil components for the ERTMS/ETCS functionality).
Alain Thuet, Piotr Skowroński,
GSM-R/ERTMS, FRMCS oraz MCS – rozwiązania dla potrzeb testowania i diagnostyki
(GSM-R/ERTMS, FRMCS and MCS – testing and monitoring solutions).
Paweł Wontorski,
Wybrane aspekty projektowania interfejsów i powiązań urządzeń sterowania ruchem kolejowym
(Selected aspects of the design of interfaces and interconnections for the train traffic control devices).
Wawrzyniec Wychowański,
System automatycznego prowadzenia pojazdów klasy CBTC typu rmCBTC
(Automatic Train Control system class CBTC type rmCBTC).
Jean Merlo, Dobromir Jasiński,
Bezobsługowa diagnostyka predykcyjna komponentów ERTMS/ETCS oraz obwodów torowych
(Un-attendant Predictive Diagnostics for the ERTMS/ETCS components and Track Circuits).
Jair Gonzalez, Wawrzyniec Wychowański,
ANSYS SCADE – success story w projekcie systemu rmCBTC
(ANSYS SCADE – success story in the rmCBTC project).
Ireneusz Grunke,
Wykorzystanie systemu kamer video w relacji stacja metra – pojazd metra – Centrum Dyspozytorskie do wspomagania zarządzania ruchem.
Ewelina Kwiatkowska,
Badania drgań generowanych przez palownice
Kamil Wilde,
IV Pakiet Kolejowy – wyzwania dla rynku.
Marek Sokołowski,
Nowoczesne systemy elektroniczne wspomagające eksploatację kolei podziemnej Metra Warszawskiego.
Artur Zbiciak, Cezary Kraśkiewicz,
Ocena skuteczności zastosowania podkładek USP w podsypkowej konstrukcji nawierzchni drogi szynowej.
Zbigniew Szafrański ,
Stały czy przemienny – czy zmiana systemu zasilania w Polsce ma uzasadnienie.
Tomasz Drobysz,
Nowoczesne technologie i innowacyjne funkcjonalności w systemach sterowania ruchem kolejowym.
Przemysław Brona, Robert Kruk, Beata Piwowar,
Koncepcja obsługi nowego połączenia linią dużych prędkości krajów Grupy Wyszehradzkiej.
Ryszard Miłosz,
Ryzyko IT w kolejowym ryzyku operacyjnym (KRO).
XVIII edycja konferencji, podobnie jak w latach ubiegłych, była platformą wymiany wiedzy, poglądów oraz doświadczeń związanych z nowoczesnymi technologiami w projektowaniu, budowie, utrzymaniu, zarządzaniu, diagnostyce oraz eksploatacji infrastruktury szynowej, a także taboru szynowego. Tegoroczna konferencja tematycznie zdominowana została przez przedstawicieli branży sterowania ruchem kolejowym, ale nie zabrakło wystąpień związanych z nawierzchnią szynową, a także podtorzem. Bardzo mocno wybrzmiewały głosy związane z bezpieczeństwem, co poruszano nie tylko na sesjach, ale także w panelach dyskusyjnych. Nie zabrakło gorących tematów, które obecnie poruszają opinię publiczną, a wśród nich Centralny Port Komunikacyjny, Rail Baltica, linia Podłęże-Piekiełko, czy też temat, który pojawia się niezmiennie od kilku lat – budowa linii dużych prędkości w Polsce. Wśród prelegentów były także osoby, które przedstawiały zagadnienia związane z IV. pakietem kolejowym, certyfikacją, czy bardzo dynamicznie rozwijającą się technologią – BIM. To, co mocno przykuwało uwagę słuchaczy, to jak zwykle były tematy inwestycyjne, związane z realizacją inwestycji w latach 2014 – 2020, ale także w dalszej perspektywie, a więc w latach 2021 – 2027.
Sporą niespodziankę dla uczestników przygotowała firma COVER, która zorganizowała warsztaty na temat innowacyjnej technologii klejenia tłucznia kolejowego. W zajęciach praktycznych uczestnicy nie tylko zdobywali wiedzę o tym, na czym polega i jakie korzyści niesie klejenie tłucznia, ale także osobiście mieli okazję przeprowadzić aplikację żywicy poliuretanowej na tłuczeń, a kolejnego dnia zobaczyć i ocenić efekty swojej pracy.
Tegoroczne nowości konferencji, to nie tylko te, które wybrzmiewały na sali obrad i w kuluarach, organizatorzy zaprezentowali także nieco zmodyfikowane logo konferencyjne oraz „skrótowiec” do nazwy, który od teraz brzmi: NOVKOL i będzie kojarzył się z nazwą Nowoczesne Technologie i Systemy Zarządzania w Transporcie Szynowym. Dla wszystkich nowością było także miejsce konferencji, którym był hotel Nosalowy Dwór Resort & Spa w Zakopanem.
Uroczystego otwarcia konferencji i powitania gości dokonała Józefa Majerczak – Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego Konferencji i Prezes SITK RP Oddział w Krakowie. Spośród zaproszonych gości jako pierwszy głos zabrał Łukasz Smółka – Wicemarszałek Województwa Małopolskiego, który mówił o działaniach i planach samorządu w obszarze transportu szynowego w Małopolsce. Swoją obecnością konferencję także zaszczycił Ignacy Góra – Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, który poruszył temat bezpieczeństwa transportu kolejowego, odnosząc się do danych historycznych i porównując je z obecną sytuacją, nie omieszkał także przedstawić plany i działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa w przyszłości. Tuż po wystąpieniu przedstawiciela UTK, Piotr Majerczak – Członek Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. przedstawił informacje związane ze stanem realizacji projektów ujętych w Krajowym Programie Kolejowym, wykonanymi zadaniami, podjętymi działaniami, mającymi na celu usprawnienie realizacji inwestycji. Mowa była także o poczynionych już działaniach związanych z kolejną perspektywą finansową w latach 2021 – 2027. Uczestników przywitał także Mirosław Boryczko – Przewodniczący Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w Krakowie, podkreślając w swoim wystąpieniu bardzo dobrą współpracę z Oddziałem Krakowskim SITK RP. W imieniu Zarządu Krajowego SITK RP głos zabrał Wiceprezes Mariusz Szałkowski. Swoją prezentację na otwarciu miał także przedstawiciel Izby Gospodarczej Transportu Lądowego, który mówił o wyzwaniach, jakie czekają transport szynowy w związku z wdrożeniem IV. pakietu kolejowego. Podczas otwarcia odbyło się również bardzo miłe wydarzenie, gdyż firma SBM obchodzi w tym roku jubileusz 15-lecia i wraz z życzenia dalszych sukcesów wręczono Prezesowi Firmy okolicznościowy list i drobne upominki.
Pierwszego dnia konferencji dominowała tematyka związana z rynkiem kolejowym w aspekcie zarządzania infrastrukturą transportu szynowego oraz inwestycjami. Interesujące zagadnienia związane z perspektywami rynku kolejowego w Polsce poruszył Prezes Krzysztof Niemiec – mówiąc o Strategii Zrównoważonego Rozwoju Transportu w najbliższych latach. W kontekście wyzwań związanych z wdrażaniem IV. pakietu kolejowego do prawa krajowego i praktyki wypowiedział się Marek Pawlik. O nowoczesnych technologiach związanych z wykorzystaniem sztucznych satelitów Ziemi mówił przedstawiciel AGH, wskazując obszary, w których prowadzone są badania związane z zastosowaniem systemu GPS na potrzeby transportu kolejowego. Swoją obecnością na naszej konferencji zaszczyciła nas przedstawicielka kolei litewskich, która przybliżyła słuchaczom stan oraz postępy w realizacji projektu Rail-Baltica na Litwie. Pierwszego dnia mówiono także o dużych prędkościach, a w szczególności o możliwościach wykorzystania linii dużych prędkości na potrzeby przewozów towarowych. Z dużą ciekawością oczekiwano wystąpienia przedstawiciela Centralnego Portu Komunikacyjnego, który omówił niezbędne działania i plany rozwoju kolei w Polsce w związku z budową CPK. Na koniec dnia ciekawe informacje uczestnicy otrzymali od przedstawicieli PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., którzy co prawda w telegraficznym skrócie, ale dość wyczerpująco omówili projekty strategiczne Spółki, w tym: Rail-Baltica po polskiej stronie oraz budowę linii kolejowej Podłęże – Szczyrzyc – Tymbark/Mszana Dolna wraz z modernizacją istniejącej linii kolejowej nr 104 Chabówka – Nowy Sącz. Pierwszy dzień konferencji zakończono żywymi dyskusjami w tematach, które przewijały się przez obie sesje.
Przedpołudnie drugiego dnia konferencji było zdominowane przez tematy związane z kierowaniem i sterowaniem ruchem kolejowym. Przedstawiciele tej branży zarezerwowali aż dwie sesje, ale że jest to temat potrzebny i na czasie, świadczył również wieczorny panel dyskusyjny, gdzie gdyby nie późna pora, prawdopodobnie dyskusje związane z srk nie miałyby końca. W sesjach srk prezentowano tematy mówiące o stanie istniejącym oraz o perspektywach modernizacji i rozwoju branży, systemów srk, a także łączności. W kontekście sterowania ruchem kolejowym mówiono także o certyfikacji, zastosowaniu BIM i oczywiście o bezpieczeństwie. W sesji przedpołudniowej głos zabrał także przedstawiciel Metra Warszawskiego, który przybliżył uczestnikom nowoczesne rozwiązania wspomagające zarządzanie ruchem z wykorzystaniem kamer video.
Popołudniowe sesje drugiego dnia konferencji należały już do przedstawicieli branż związanych z nawierzchnią szynową, podtorzem oraz szeroko rozumianą infrastrukturą transportu szynowego. Dość mocno wybrzmiał głos, który miał też swoją kontynuację w panelu dyskusyjnym – na temat oceny nośności i stateczności podtorza w aspekcie przepisów krajowych i europejskich. Sporo mówiono także o drganiach i ich wpływie na otoczenie i to nie tylko wywoływanych przez pojazdy szynowe, ale także maszyny budowlane, uczestniczące w procesach modernizacji, czy budowy nawierzchni szynowych. Poruszano także tematy związane z utrzymaniem szyn oraz określaniem parametrów modelowania geometrii krzyżownic rozjazdów. W wystąpieniach mogliśmy usłyszeć także o trakcji i to w zupełnie dwóch różnych kontekstach, po pierwsze w związku z wpływem drgań sieci trakcyjnej i ślizgacza pantografu wskutek przejazdu pociągu przez nierówność progową oraz po drugie w związku z systemami zasilania (prądu stałego i przemiennego), gdzie prelegent w wystąpieniu analizował potencjalną zmianę zasilania sieci trakcyjnej w Polsce. Kontynuację tematyki związanej z IV. pakietem kolejowym podjął Wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego, który mówił o wyzwaniach związanych z jego wdrażaniem. Na koniec drugiego dnia konferencji, w panelu dyskusyjnym, tak jak to miało miejsce dzień wcześniej, dyskusja była bardzo żywa, gdzie podnoszono nie tylko tematy wygłoszone na sesjach.
Ostatniego dnia konferencji mieliśmy okazję usłyszeć zagadnienia, które dotyczyły pojazdów szynowych, w tym prezentowano wymagania prawne w projektowaniu pojazdów dwudrogowych. Zaprezentowano także innowacyjną lokomotywę dwunapędową, przedstawiając jej najważniejsze cechy i zastosowane nowoczesne rozwiązania technologiczne. Sporo mówiono o bezpieczeństwie – w dwóch zupełnie różnych aspektach – w pierwszym przypadku związanym z czynnikiem ludzkim w zdarzeniach kolejowych, a w drugim przypadku w związku z bezpieczeństwem informatycznym. Ciekawy temat zaprezentowali przedstawiciele Instytutu Kolejnictwa, którzy omówili koncepcję obsługi nowego podłączania linią dużych prędkości krajów Grupy Wyszehradzkiej. Ponieważ ostatnia VII Sesja odbywała się w dniu Św. Mikołaja, uczestnicy zostali obdarowani drobnymi upominkami. Wśród obecnych, dodatkowo rozlosowany został voucher na weekendowy pobyt w Hotelu Nosalowy Dwór Resort & Spa, ufundowany przez Dyrektora Generalnego Hotelu.
Tradycją tej konferencji stały się konkursy na najbardziej innowacyjny referat spośród grupy młodych inżynierów (do 35 roku życia), nie inaczej było i tym razem. Kapituła konkursu przyznała trzy nagrody – pierwszą otrzymał pan Adam Hyliński z Politechniki Wrocławskiej, druga przypadła panu Cezaremu Kraśkiewiczowi z Politechniki Warszawskiej, a trzecią odebrał pan Grzegorz Stencel z Instytutu Kolejnictwa. Wszyscy wyróżnieni otrzymali drobne upominki.
Podobnie jak w poprzednich latach, tak i w tym roku dyskusje prowadzono także w kuluarach. Na podstawie omawianych tematów można stwierdzić, iż problematyka poruszanych zagadnień była bardzo szeroka i w pełni wpisywała się tematykę konferencji, związaną z nowoczesnymi technologiami i systemami zarządzania w transporcie szynowym.
Konferencja zgromadziła 36 Partnerów, w tym 1 Generalny, 2 Diamentowych, 4 Złotych, 18 Oficjalnych oraz 11 Partnerów Konferencji. Firmy zaprezentowały swoje osiągnięcia i wyroby w formie prelekcji oraz stoisk wystawowych.
GENERALNY PARTNER KONFERENCJI:
TRACK TEC S.A.
DIAMENTOWI PARTNERZY KONFERENCJI:
Rail-Mil Computers Sp. z o.o. Sp.k.
SBM Spółka z o.o.
ZłOCI PARTNERZY KONFERENCJI:
Bombardier Transportation (ZWUS) Polska Sp. z o.o.
Cover Technologies Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe RAMATECH – INSTAL s.c.
Przedsiębiorstwo Usługowo – Techniczne GRAW Sp. z o.o.
OFICJALNI PARTNERZY KONFERENCJI:
AMIBLU POLAND Sp. z o.o.
Budimex S.A.
EnviRail Sp. z o.o.
Geotronics Polska Sp. z o.o.
Firma Torowo-Spawalnicza "SPAW – TOR"
INFRACERT TSI Sp. z o.o.
IWAGO-Polska Sp. z o.o.
KELLER POLSKA Sp. z o.o.
Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe "Bieżanów" Sp. z o.o.
MSP-Intop Sp. z o.o.
Wielobranżowa i Projektowa Sp. z o.o. "MONAT"
Nowak-Mosty Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej w Krakowie Sp. z o.o.
SSK Rail Spółka z o. o.
TEKNISKA POLSKA Sp. z o. o.
Z.U-H „TOREX” Ryszard Sokołowski
Wytwórnia Podkładów Strunobetonowych STRUNBET Sp. z o.o.
Zakłady Automatyki "KOMBUD" S.A.
SPONSORZY KONFERENCJI:
Aste Sp. z o.o.
ATLAS Poland Sp. z o.o.
Budokop Wojciech Sukow
Izba Gospodarcza Transportu Lądowego
Kolster Spółka Akcyjna
Lifton Polska Sp.J.
LINSINGER Maschienenbau GmbH
NAKAR Sp. z o.o. Sp.k.
Sekisui
SZTOPKANEL Sp. z o.o.
Transprojekt Gdański Sp. z o.o.
Oprócz części merytorycznej konferencji, organizatorzy zadbali również o wypoczynek uczestników. W pierwszym dniu zorganizowano uroczystą kolację w restauracji hotelowej z występem Gwiazdy Wieczoru – Zespołem Skaldowie (sponsorowaną przez firmę Track-Tec S.A.), a drugiego dnia kolację koleżeńską w klimacie kubańskim z Gwiazdą Wieczoru sponsorowaną przez Firmę SBM.
Organizatorzy zapewnili też uczestnikom wycieczkę techniczną z przewodnikiem na Rusinową Polanę. W drodze na Rusinową Polanę zwiedzano Sanktuarium Matki Bożej Jaworzyńskiej Królowej Tatr Wiktorówki.
Opracowali:
Sergiusz Lisowski – Sekretarz merytoryczny konferencji
Janina Mrowińska – Sekretarz Organizacyjny Konferencji
Zdjęcia: Tomasz Filiciak, Wojciech Wojas
Wnioski z XVIII Konferencji Nowoczesne Technologie i Systemy Zarządzania w Transporcie Szynowym „NOVKOL” 2019:
Komisja wnioskowa w składzie:
dr inż. Andrzej Kochan (Politechnika Warszawska);
mgr inż. Marek Białek (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.);
mgr inż. Rafał Frączek (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.);
mgr inż. Sergiusz Lisowski (Politechnika Krakowska);
mgr inż. Stanisław Waligóra (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.);
przyjęła:
- Aby zapewnić rozwój kolei w systemach transportowych należy:
– zapewnić odpowiedni poziom utrzymania infrastruktury i inwestycji związanych z jej modernizacją i rozbudową,
– zapewnić odnowienie taboru kolejowego, w tym zakupu nowych pojazdów i modernizację taboru istniejącego,
– zwiększyć aktywności organizatorów przewozów pasażerskich i ich dotowanie,
– zwiększyć integrację wszystkich środków transportu publicznego.
- Należy zabiegać o dofinansowania ze środków UE dla przewozów intermodalnych.
- Należy zadbać, aby we wdrożeniu IV pakietu kolejowego UE, w części technicznej, została zapewniona jakość wyrobów oraz symetria w dostępie krajowych firm do rynków zagranicznych.
- Pilnie należy dostosować wymogi krajowe dotyczące podtorza (zwłaszcza Id-3) do EUROKODU PN-EN 1991:2 i EUROKODU 7, w zakresie oceny nośności i stateczności podtorza oraz jego obciążeń.
- Bardzo istotne jest opracowanie przez zarządcę infrastruktury i jednostki naukowe, podstawowych wymagań dla wyrobów i systemów stosowanych dla izolacji wibroakustycznej w konstrukcjach dróg szynowych, określających najbardziej istotne dla ich funkcji parametry materiałowe i wymagania jakościowe.
- Należy zweryfikować i ponownie określić zalecenia i wymogi dotyczące stosowania geosytnetyków w kolejnictwie.
- Z uwagi, iż prawidłowe przeprowadzenie pomiarów drgań, a potem obliczeń symulacyjnych jest istotnym elementem ochrony budynków i ludzi w budynkach przed nadmiernym wpływem drgań kolejowych, wnioskuje się, aby działania te w przypadku inwestycji kolejowych były uwzględniane już na etapie sporządzania ocen oddziaływania na środowisko.
- Wnioskuje się o podejmowanie działań mających na celu wdrażanie, predykcyjnej diagnostyki infrastruktury za pomocą dedykowanych pojazdów pozwalającej na redukcje kosztów tego procesu.
- Poszukując recept na innowacyjność kolei należy zauważyć, że postęp techniczny jest ściśle skorelowany z rozwojem coraz to nowych specjalizacji technicznych.
- Wnioskuje się o rozbudowanie w nowoczesnych strukturach organizacyjnych transportu szynowego wyspecjalizowanych zespołów inżynierskich, dając im możliwość kreowania inicjatyw, innowacyjnych rozwiązań i pomysłów, ujawnienia się jednostek ponad-przeciętnych, eksploracji nowych dziedzin, szczególnie wykorzystując fakt, iż tzw. źródła wiedzy technicznej obejmują obecnie potężne zasoby zgromadzone m.in. w internecie (zawierające rozmaite publikacje i badania zagraniczne).
- Zaleca się tworzenie pro-rozwojowych struktur organizacyjnych – a więc kładących nacisk na zespoły inżynierskie, co powinno być priorytetem zarządcy infrastruktury i innych podmiotów rynku kolejowego, które są odpowiedzialne za wydatkowanie środków publicznych. Takie zespoły będą determinować efektywność wydatkowania ogromnych środków modernizacyjnych. Stać się też mogą motorem rządowego programu rozwoju innowacyjności, przy czy sam koszt funkcjonowania takich zespołów jest pomijalnie mały w stosunku do nakładów i kosztów ponoszonych na infrastrukturę kolejową.
- Z uwagi na zmniejszenie liczby specjalistów branży drogowej, a także słabe zainteresowanie studentów specjalnością kolejową na wydziałach budownictwa, ponadto ekspansywny rozwój branży informatycznej, powodujący pewne odwrócenie uwagi od zagadnień związanych z „twardą” infrastrukturą drogową – projektowaniem, budową i utrzymaniem podtorza oraz nawierzchni kolejowej, należy podjąć działania mające na celu wypracowanie i zachowanie właściwego balansu między poszczególnymi branżami kolejowymi oraz odwróceniem negatywnego trendu w kształceniu przyszłych kadr.
- Dla zintensyfikowania realizacji inwestycji kolejowych m.in. należy:
- odpowiednio planować zamknięcia torowe i technologie wykonania robót na etapie przedprzetargowym;
- jasno i klarownie precyzować wymagania zamawiającego – co do technologii wykonania robót.
- W celu precyzyjnego lokalizowania uszkodzeń w systemach automatyki kolejowej istnieje potrzeba rozwoju metod diagnostycznych w kierunku umożliwienia wnioskowania w sytuacji braku pełnej informacji wskazującej na rodzaj uszkodzenia.
- Wnioskuje się o opracowanie długofalowej strategii utrzymania urządzeń srk mającej na celu zapewnienie wysokiej dostępności, a tym samym efektywne wykorzystanie sieci transportowej oraz optymalizację kosztów.
- Konieczne jest kontynuowanie prac nad standaryzacją interfejsów i powiązań między systemami srk.
- Niezbędny jest rozwój krajowych kompetencji w zakresie projektowania i utrzymania systemów srk (w tym ERTMS/ETCS i ERTMS/GSM-R) w oparciu o najnowsze technologie i narzędzia.
- Dla poprawy bezpieczeństwa ruchu kolejowego rekomendowane jest wykonanie badań czasów reakcji maszynistów przy zmiennych warunkach: terenowych, pogodowych oraz wynikających z typu pojazdu trakcyjnego.
- Wnioskuje się o zwrócenie większej uwagi nowe zagrożenia w obszarach teleinformatyki, wynikające z intensywnego rozwoju nowoczesnych technologii cyfrowych i informatycznych, szczególnie w dziedzinach związanych ze sterowaniem ruchem kolejowym, monitoringiem elementów systemu kolejowego, optymalizacją przewozów itp., a wpływające na bezpieczeństwo, niezawodność systemów i ich podatność na cyberataki.
- Mając na uwadze bezpieczne prowadzenie pociągów oraz fakt, iż jeszcze przez wiele lat na wielu liniach podstawowym sposobem prowadzenia ruchu kolejowego pozostanie optyczna sygnalizacja przytorowa, a także przy wzrastającej prędkości jazdy, pożądanej dobrej rozpoznawalności, czytelności i jednoznaczności obrazów sygnałowych oraz komfortu pracy maszynisty wnioskuje się rozważyć poniższe postulaty:
- Uzupełnić postanowienia instrukcji Ie-4 o wymaganie projektowania lokalizacji sygnalizatora tak, aby jego wskazań nie zasłaniały inne elementy infrastruktury np. słupy i bramki trakcyjne, podpory kładki lub wiaduktu, latarnie oświetleniowe itp.);
- Uwzględniając fakt, że stosowane w obrazach sygnałowych obecnej sygnalizacji prędkościowej kolorowe pasy są widoczne z bliższej odległości, niż znajdujące się ponad nimi światło pomarańczowe (dotyczy to w szczególności pasa zielonego), należy wdrożyć proces zastąpienia ich wskaźnikami W21 i W21a (wskaźnik umieszczany na sygnalizatorze poprzedzającym semafor ograniczający prędkość) z wyświetlanymi cyframi LED;
- Proponowany obraz wskaźnika W21a: czarny trójkąt skierowany ostrzem do dołu, a na jego tle wyświetlona w kolorze pomarańczowym (w odróżnieniu od wskaźnika W21, na którym cyfry są białe) liczba wskazująca w dziesiątkach km/h prędkość, na którą zezwala następny semafor (tak dobrany kształt powoduje, że wskaźnik intuicyjnie kojarzyć się będzie ze wskaźnikiem W8 lub tarczą D6, podobnie jak prostokątny kształt wskaźnika W21 kojarzy się z kształtem wskaźnika W27. Taki sam obraz sygnałowy powinien być przyjęty dla wskaźnika W21a wykonanego jako tablica stała);
- Uwzględniając potrzebę dobrej rozpoznawalności cyfr zastosować na wskaźnikach wyświetlanych LED matryce, których kształty cyfr odpowiadają wzorom zdefiniowanym w instrukcji Ie-102 str. 2.
- W dziedzinie sterowania ruchem kolejowym należy prowadzić działania prowadzące do porządkowania i uściślania stosowanej terminologii i klasyfikacji w zakresie urządzeń i systemów srk. Działania te są niezbędne dla spójnego rozumienia podstawowych zagadnień, które są podstawą dla sprawnego prowadzenia dyskusji na tematy związane z aktualnymi zmianami technologii sterowania w kolejowym systemie transportowym.
- Należy rozwijać dyskusję nad procesem cyfryzacji kolei. Polska kolej w coraz szerszym stopniu korzysta z rozwiązań zrealizowanych w technologii komputerowej oraz funkcjonalności realizowanych przy pomocy oprogramowania. Zastosowanie tych rozwiązań w połączeniu systemami transmisji danych prowadzi do coraz szerszej integracji tych urządzeń i systemów. Te nowe rozwiązania mają wiele zalet i dają nowe możliwości, ale nie są wolne od wad i stawiają przed zarządcą infrastruktury nowe wyzwania. Pojawia się potrzeba rozwijania nowych kompetencji np. w zakresie dostosowywania właściwości nowych rozwiązań (np. systemu ERTMS/ETCS) do realizacji rzeczywistych potrzeb w zakresie sterowania ruchem kolejowym, zarządzania wersjami oprogramowania i konfiguracjami danych dla poszczególnych odcinków sieci kolejowej. Postępująca cyfryzacja wymaga prac nad wprowadzeniem standaryzacji opisu cyfrowego różnych aspektów systemu kolei. Potrzebna jest również dyskusja na temat potencjalnych zagrożeń związanych z cybrbezpieczeństwem.
