Maciej Szymczak: W oczekiwaniu na autonomiczne samochody. Czy spełnią oczekiwania kierowców i jak wpłyną na miasta?

Streszczenie: Od kilku lat obserwujemy wyraźne wzmożenie wysiłków prowadzących do opracowania samochodu autonomicznego, a więc takiego, który będzie sam się poruszał bez udziału kierowcy. Samochody takie przechodzą testy drogowe. Ostatnio prawie każde targi motoryzacyjne mają swoją premierę w tym zakresie. W prace te angażują się już nie tylko koncerny motoryzacyjne. Przedsmak tego, co będzie, stanowi aktualna oferta wyposażenia dostępnych na rynku pojazdów, jaką przygotowują producenci samochodów dla poszczególnych swoich modeli. Wiele z jej elementów można uznać za rozwiązania inteligentne prowadzące do autonomizacji samochodu. Wydaje się, że w obliczu tych tendencji warto już dziś zastanowić się, jakie korzyści dla miast może przynieść popularyzacja całkowicie autonomicznych samochodów, a także zbadać nastawienie kierowców do postępującej autonomizacji prowadzenia: do systemów asystujących oraz przyszłych autonomicznych samochodów. Stanowi to cel artykułu. Okazuje się, że można wskazać wiele korzyści dla miast, gdy autonomiczne pojazdy zaczną w nich funkcjonować, jednak będą one odczuwalne, dopiero wtedy, kiedy te samochody zdominują ruch.

Przeprowadzone badanie ankietowe wykazało, że użytkownicy samochodów generalnie odbierają pozytywnie postęp w kierunku opracowania autonomicznego samochodu, ale zdecydowana większość kierowców chce mieć możliwość samodzielnego prowadzenia pojazdu. Wyniki analiz uzupełnione zostały krótką charakterystyką postępów w zakresie asystentów jazdy oraz zwięzłym opisem dotychczasowych dokonań w zakresie konstrukcji autonomicznego samochodu.

Kazimierz Jamroz, Lech Michalski Jacek Oskarbski: Zarządzanie bezpieczeństwem ruchu drogowego w miastach

Streszczenie: W nowoczesnym podejściu do kształtowania bezpieczeństwa bazującym na koncepcji trzech er, w której ery reprezentują grupy działań ukierunkowane na rozwój i usprawnienie infrastruktury drogowej, zarządzanie bezpieczeństwem oraz promocję kultury bezpieczeństwa, zarządzanie bezpieczeństwem pełni bardzo istotną rolę. W artykule przedstawiono charakterystykę stanu brd wraz z identyfikacją głównych problemów i grup ryzyka w miastach. Następnie scharakteryzowano systemy zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego ruchu drogowego, które obejmują struktury organizacyjne, planowanie, odpowiedzialność, zasady i procedury postępowania oraz zasoby (osobowe i finansowe) niezbędne do opracowania, wdrażania, realizowania i  monitorowania przyjętej wizji i celów strategicznych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Na tym tle zaproponowano koncepcję  systemu zarządzania brd w miastach skupiając się głównie na ustandaryzowanych narzędziach zarządzania. W artykule poruszono również kwestię automatyzacji zarządzania bezpieczeństwem w miastach, której rozwój możliwy jest przy wykorzystaniu zainstalowanych lub wdrażanych systemów zarządzania ruchem ulicznym. Przytoczone w artykule wyniki analiz potwierdzają wysoką skuteczność i efektywność proponowanego przez Dyrektywę 2008/96/WE systemu zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej na drogach zamiejskich oraz wskazują na konieczność przygotowania systemu organizacyjnego i odpowiednich procedur do wdrożenia zintegrowanego systemu zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego na sieci dróg samorządowych. Doskonalenia z uwzględnieniem wymagań standaryzacji, wyników badań naukowych i przykładów dobrej praktyki wymagają ponadto narzędzia służące do zarządzania bezpieczeństwem ze szczególnym uwzględnieniem automatyzacji z wykorzystaniem środków Inteligentnych Systemów Transportu.

Andrzej Szarata: Budowa modelu symulacyjnego województwa małopolskiego – model popytu

Streszczenie: Politechnika Krakowska jest liderem konsorcjum naukowo badawczego, którego celem jest opracowanie planu transportu zbiorowego dla województwa małopolskiego. Jednym z elementów projektu jest budowa transportowego modelu symulacyjnego województwa małopolskiego, który będzie wykorzystany do weryfikowania przyjętych scenariuszy rozwoju systemu transportu publicznego w województwie. Niniejszy referat przedstawia wybrane aspekty procesu modelowania warstwy popytu zastosowane w procesie budowy modelu transportowego województwa. W referacie uzasadniono rolę modelu transportowego w dokumencie planu oraz przedstawiono poszczególne etapy modelowania podróży. Sam proces modelowania oparty jest na wynikach kompleksowych badań ruchu, przeprowadzonych w województwie małopolskim w roku 2012. Przeprowadzone badania kompleksowe były jednymi z pierwszych tego typu badań w kraju i odnosiły się zarejestrowania pełnych dzienniczków podróży respondentów w dniu poprzedzającym wywiad. Łącznie przeprowadzono wywiady w 4 400 gospodarstw domowych, rozmieszczonych proporcjonalnie do liczby mieszkańców w gminach. Uzyskane wyniki wywiadów stanowiły podstawę do modelowania zachowań transportowych mieszkańców. Przedstawiony proces modelowania jest zgodny z ujęciem czterostadiowym, przy czym skupiono się na trzech etapach modelowania: modelowaniu potencjałów ruchotwórczych, jako funkcji regresji liniowej, gdzie zmiennymi objaśniającymi były: liczba mieszkańców w poszczególnych przedziałach wiekowych, liczba miejsc pracy i miejsc w szkołach; funkcji oporu przestrzeni modelu grawitacyjne badanego w funkcji odległości podróży; podziale zadań przewozowych, gdzie zmienną objaśniającą był czas podróży konkurencyjnymi środkami transportu. W referacie przedstawiono wynikowe formuły matematyczne wraz z uzyskanymi parametrami i oceniono zgodność modelu z dostępną bazą danych.

Tomasz Kulpa: Metody uzupełniania brakujących danych na przykładzie liczby zarejestrowanych pojazdów

Streszczenie: W artykule podjęto problematykę braków w bazach danych wykorzystywanych w analizach transportowych. Braki występują zarówno w wynikach badań ankietowych, jak i innych bazach danych. Ich źródłem może być odmowa udzielenia odpowiedzi na pytanie, błędny pomiar lub po prostu dane nie są zbierane dla wszystkich elementów próby. W artykule wyróżniono trzy typy brakujących danych oraz dwie grupy metod ich uzupełniania: proste i złożone. Występowanie brakujących danych może mieć charakter losowy lub może być uzależnione od pewnych cech charakteryzujących populację. W pierwszym przypadku możliwe jest zastosowanie pełnej gamy metod uzupełniania brakujących danych. Pomimo tego częstą praktyką jest usuwanie wybrakowanych rekordów. Przy dużej próbie jest to metoda dopuszczalna, jednak w małych próbach powoduje dodatkowe zmniejszenie liczebności próby. Stąd konieczne jest poszukiwanie innych metod, np. uzupełnianie na podstawie podobnych rekordów, regresji liniowej lub metoda k-najbliższych sąsiadów. Różne metody uzupełniania brakujących danych zostały zilustrowane na fikcyjnych przykładach pokazujących ich istotę. Następnie wybrane metody wykorzystano do szacowania liczby zarejestrowanych samochodów ciężarowych w powiatach. Dokonana ocena poszczególnych metod pokazała, że najgorsze rezultaty uzyskano przy uzupełnianiu wartością średnią, natomiast najlepsze przy wykorzystaniu regresji liniowej. Zadowalające wyniki uzyskano również w przypadku metod złożonych. W podsumowaniu sformułowano wnioski dotyczące zastosowania technik uzupełniania brakujących danych, między innymi stosowanie usuwania brakujących rekordów tylko dla dużych prób oraz rezygnacji z uzupełniania wartością średnią na rzecz innych metod.

Anna Romanowicz: Ocena poziomu jakości usług komunikacji autobusowej na terenie województwa małopolskiego

Streszczenie: Szybki rozwój technologiczny sprawia, że najistotniejszym celem transportu pasażerskiego jest oferowanie usług na jak najwyższym poziomie, aby potrzeby przewozowe społeczeństwa były maksymalnie zaspokojone. Skutecznym rozwiązaniem problemów wynikających z dynamicznego rozwoju gospodarczego, a także rozwoju motoryzacji może być zastosowanie koncepcji zrównoważonego rozwoju. Zrównoważony system transportowy to taki, którego funkcjonalność jest międzypokoleniowa i opiera się na równowadze ze środowiskiem przyrodniczym.  Na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych w 2010  i 2012 roku przedstawiono ocenę poziomu jakości usług komunikacji autobusowej na terenie województwa małopolskiego. W artykule porównano ogólny poziomu zaspokojenia potrzeb przewozowych pasażerów oraz 11 cech jakościowych w komunikacji autobusowej. Ankietowani w badanych latach ocenili ogólny poziom satysfakcji z funkcjonowania komunikacji autobusowej jako dobry, również te same postulaty uznano za najlepiej i najsłabiej realizowane w transporcie zbiorowym. Najwyżej oceniono połączenia bezpośrednie, pewność odbycia podróży oraz bezpieczeństwo osobiste, natomiast najniżej oceniono informację w pojazdach i na przystankach oraz możliwość wyboru różnych połączeń.  Należy zauważyć, że w regularnych podróżach do pracy czy do szkoły istotne jest, aby pasażer miał możliwość wyboru przy planowaniu podróży, dlatego należy dążyć do likwidacji barier w przestrzeni publicznej i transporcie zbiorowym oraz do poprawy dostępności codziennych usług, dzięki tym działaniom można zweryfikować poziom jakości świadczonych usług komunikacyjnych.

Aleksandra Mendryk: Modelowe ujęcie strategii marketingowej przedsiębiorstw organizujących usługi przewozowe na rynku transportu miejskiego w Polsce

Streszczenie: Przedsiębiorstwa organizujące usługi przewozowe na rynku transportu miejskiego, działając w warunkach malejącego popytu na usługi przy jednocześnie rosnącej konkurencji ze strony motoryzacji indywidualnej, muszą podejmować skuteczną walkę o klienta. Przemyślane działania, sformalizowane w strategii marketingowej, stanowią warunek nie tylko wystarczający, ale wręcz konieczny dla prawidłowego rozwoju przedsiębiorstw organizujących usługi przewozowe na rynku transportu miejskiego. Strategia marketingowa wpływa stymulująco na rozwój i wzrost przedsiębiorstwa, gdy obejmuje aktywne i spójne działania marketingowe, pozwalające w optymalny sposób wykorzystać silne strony przedsiębiorstwa oraz szanse występujące w jego otoczeniu. W artykule, w oparciu o wyniki badań własnych, dotyczących wykorzystywania strategii marketingowych w transporcie miejskim, zaprezentowano modelowe ujęcie strategii marketingowej przedsiębiorstw organizujących usługi przewozowe na tym rynku. Modelowe ujęcie powinno objąć potencjalne cele działalności, stanowiące podstawę strategii oraz jej treść w postaci opisu rynku docelowego, sposobu działania oraz instrumentów marketingowych wykorzystywanych w procesie jego kształtowania. W zaproponowanym, modelowym ujęciu wskazano na potencjalne działania, jakie przedsiębiorstwa transportu miejskiego mogą podjąć realizując strategię marketingową. Przedstawiony model nie wskazuje jedynych, właściwych rozwiązań, natomiast może stanowić pomoc w procesie formułowania strategii marketingowej dla przedsiębiorstw organizujących usługi przewozowe na rynku transportu miejskiego.