W dniach 30 listopada ÷ 02 grudnia 2022 roku w Zakopanem odbyła się XXI Konferencja Naukowo-Techniczna NOWOCZESNE TECHNOLOGIE I SYSTEMY ZARZĄDZANIA W TRANSPORCIE SZYNOWYM NOVKOL zorganizowana przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej Oddział w Krakowie we współpracy z Politechniką Krakowską – Katedrą Dróg, Kolei i Inżynierii Ruchu, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz Małopolską Okręgową Izbą Inżynierów Budownictwa w Krakowie. Obrady konferencji odbywały się w Hotelu Nosalowy Dwór Resort & Spa.
Konferencja została objęta Patronatem Honorowym przez Andrzeja Adamczyka – Ministra Infrastruktury; Łukasza Kmitę – Wojewodę Małopolskiego; Witolda Kozłowskiego – Marszałka Województwa Małopolskiego; Ignacego Górę – Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego; Tadeusza Rysia – Przewodniczącego Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych; Ireneusza Merchel – Prezesa Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.; Adama Wielądka – Honorowego Przewodniczącego UIC; Andrzeja Gołaszewskiego – Prezesa Honorowego SITK RP; Jacka Pasia – Prezesa Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP.
W pracach Komitetu Naukowego konferencji uczestniczyli: prof. dr hab. inż. Danuta Bryja (Politechnika Wrocławska), prof. dr hab. inż. Włodzimierz Czyczuła (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Juliusz Engelhardt (Uniwersytet Szczeciński), prof. dr hab. inż. Kazimierz Furtak (Politechnika Krakowska), dr inż. Lucjan Janas, prof. PRz (Politechnika Rzeszowska), prof. dr hab. inż. Kazimierz Kłosek (Politechnika Śląska), dr inż. Andrzej Kochan (Politechnika Warszawska), prof. dr hab. Piotr Kozioł (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Marek Krużyński (Politechnika Wrocławska), dr hab. inż. Andrzej Massel (Instytut Kolejnictwa), prof. dr hab. inż. Waldemar Nowakowski (Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny), prof. dr hab. inż. Elżbieta Pilecka (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Marek Sitarz (Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej), prof. dr hab. inż. Wiesław Starowicz (Politechnika Krakowska), dr hab. inż. Michał Strach, prof. AGH (Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie), prof. dr hab. inż. Andrzej Szarata (Politechnika Krakowska), prof. dr hab. inż. Antoni Tajduś (Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie), prof. dr hab. inż. Kazimierz Towpik (Politechnika Warszawska), prof. dr hab. Paweł Wajda (Adwokat) Of Counsel Baker & McKenzie Krzyzowski i Wspolnicy sp.k., prof. dr hab. inż. Adam Wysokowski (Uniwersytet Zielonogórski).
Patronatem Medialnym Konferencję objęli: Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne, Przegląd Komunikacyjny, Transport Miejski i Regionalny oraz Mosty.
Komitet Organizacyjny pracował w następującym składzie: Przewodnicząca – Józefa MAJERCZAK, Sekretarz organizacyjny – Janina Mrowińska, Członkowie: Beata Blak, Marek Błeszyński, Jerzy Hydzik, Anna Karpierz, Sergiusz Lisowski, Zbigniew Marzec, Karol Nędza, Michał Patla, Sabina Puławska-Obiedowska, Stanisław Waligóra, Józef Wieczorek, Włodzimierz Żmuda.
Tematyka poruszana na konferencji obejmowała w szczególności zagadnienia:
Nowoczesne technologie w projektowaniu, budowie, utrzymaniu, diagnostyce i eksploatacji infrastruktury szynowej oraz taboru szynowego do przewozu osób i rzeczy, w tym:
- Inwestycje kolejowe w nowej rzeczywistości gospodarczej w Polsce i Unii Europejskiej, w tym inwestycje związane z transformacją energetyczną w celu przeciwdziałania zmianom klimatycznym, a także w celu zmniejszenia uzależnienia od paliw kopalnych (w tym elektryfikacja linii kolejowych).
- Dostosowanie infrastruktury liniowej i punktowej transportu kolejowego w Polsce do potrzeb przewozowych związanych z europejską integracją Ukrainy, a także stan infrastruktury kolejowej w Ukrainie i perspektywy jej odbudowy.
- Doświadczenia z przygotowania i realizacji inwestycji kolejowych i rekomendacje dla perspektywy 2021-2027, w tym: efektywność zrealizowanych inwestycji, modyfikacje założeń wynikające ze zmiany otoczenia i nowych prognoz, ocena jakości zastosowanych materiałów i systemów.
- Rola CPK w rozwoju rynku przewozów kolejowych w Polsce.
- Najnowsze modele projektowania, realizacji i zarządzania infrastrukturą, w tym BIM, Asset Management.
- Zagadnienia związane z infrastrukturą kolejową (nawierzchnia, obiekty inżynieryjne, w tym tunelowe, srk, energetyka, telekomunikacja, informatyka) w szczególności stosowanie najnowszych osiągnięć technologicznych i materiałowych przy jej budowie, rozbudowie, remontach i utrzymaniu, w tym zagadnienia związane z zasadami zrównoważonego rozwoju, LCA (analiza cyklu życia).
- Certyfikacja i dopuszczenia do eksploatacji podsystemów strukturalnych wynikających z interoperacyjności.
- Rozwój procesów utrzymania i nowoczesnych rozwiązań w maszynach i urządzeniach do utrzymania infrastruktury na zmodernizowanych liniach kolejowych.
- Rozwój transportu szynowego w aglomeracjach i poprawa dostępności w regionach, Program Kolej Plus.
- Kolej XXI wieku – możliwości finansowania zewnętrznego prac badawczo-rozwojowych i innowacji.
- Cyberbezpieczeństwo w transporcie szynowym.
- Problemy z przygotowaniem kadry do realizacji zadań w transporcie szynowym tj. kształcenie na poziomie szkół średnich i wyższych oraz uprawnienia budowlane (projektowe i wykonawcze).
Konferencja zgromadziła 675 osób. Uczestnicy konferencji to przedstawiciele: spółek Grupy PKP S.A., uczelni wyższych, Instytutu Kolejnictwa, firm projektowych, produkcyjnych i wykonawczych z Polski, Austrii, Belgii, Francji, Niemiec i Włoch zajmujących się problematyką wdrażania nowych technologii na kolei.
Artykuły zostały wygłoszone w VI sesjach merytorycznych, przy czym Sesja IIIA i IIIB oraz IVA i IVB odbywały się równoległe
SESJA I: TRANSPORT SZYNOWY – WYZWANIA I ZAGROŻENIA
SESJA II: BEZPIECZEŃSTWO I ZARZĄDZANIE W TRANSPORCIE SZYNOWYM
SESJA III A: CYFROWA KOLEJ. INNOWACJE W KIEROWANIU I STEROWANIU RUCHEM KOLEJOWYM. KONCEPCJA RCA-CPK
SESJA III B: INFRASTRUKTURA TRANSPORTU SZYNOWEGO część I
SESJA IV A: PROJEKTOWANIE, BUDOWA ORAZ DIAGNOSTYKA SYSTEMÓW STEROWANIA I KIEROWANIA RUCHEM KOLEJOWYM pod patronatem merytorycznym: Zakłady Automatyki KOMBUD S.A. oraz Rail-Mil Computers Sp. z o.o.
SESJA IV B: GEOLOGIA I GEOTECHNIKA DLA INWESTYCJI KOLEJOWYCH pod patronatem merytorycznym: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, pod patronatem medialnym: Czasopismo Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
SESJA V: CENTRALNY PORT KOMUNIKACYJNY – KOLEJE DUŻYCH PRĘDKOŚCI W POLSCE – WYBRANE ZADANIA HORYZONTALNE I STATUS REALIZACJI pod patronatem merytorycznym: Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o.
SESJA VI: INFRASTRUKTURA TRANSPORTU SZYNOWEGO część II
Na konferencji wygłoszono 49 referatów i prezentacji, w tym 27 artykułów recenzowanych oraz 7 referatów i prezentacji wygłoszonych podczas obrad wydano w wydawnictwie Oddziału (461 stron). Ponadto w części komercyjnej zaprezentowało się 17 firm.
ARTYKUŁY RECENZOWANE
Renata Barcikowska, Eliza Wawrzyn – Możliwości finansowania prac badawczo – rozwojowych w sektorze kolejowym
Kamil Białek, Magdalena Kycko, Patryk Wetoszka – Badania i certyfikacja wyposażenia elektronicznego instalowanego na taborze zgodnie z nowym wydaniem normy PN-EN 50155:2022-05
Łukasz Chudyba, Stanisław Kańka – Porównanie wybranych kryteriów odbioru monoblokowych podkładów strunobetonowych
Rafał Frączek, Jan Szczęsny, Jerzy Zariczny – Wykres niwelet roboczych – zastosowanie wykresu regulacji osi toru zgodnie z wymogami instrukcji Id-114
Jan Gertz, Tomasz Kula – Zagrożenia zewnętrzne wpływające na bezpieczeństwo infrastruktury kolejowej
Szymon Glinka – Wykorzystanie nowoczesnych metod przetwarzania danych w celu ekstrakcji informacji o komponentach infrastruktury kolejowej i zasilania zintegrowanych baz BIM&GIS
Ignacy Góra – Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów
Paweł Gradowski – Terminale przeładunkowe a system ETCS I GSM-R – skala wyzwań
Filip Janowiec, Kacper Poprawski, Radosław Ćwiertnia – Zarządzanie zasobami sprzętowymi i ludzkimi w czasie rzeczywistym przy użyciu technologii IoT
Iwona Karasiewicz – Czy ocenę ryzyka dla stanowisk związanych z bezpieczeństwem ruchu kolejowego zawsze należy wykonywać metodą FMEA? Wprowadzenie do autorskiej metody HuFRAS
Andrzej Kochan, Katarzyna Buras – Model topologii układu torowego i infrastruktury funkcjonalnej w RCA-CPK
Emilia Koper-Olecka, Aneta Pogorzelska – Zarządzanie ruchem kolejowym i automatyczne prowadzenie pociągu ATO w RCA-CPK
Kamil Kowalczyk, Roman Węglicki, Tomasz Ogórek – Analiza wpływu odwzorowania kartograficznego i geometrii toru na zmiany w kilometrażu linii kolejowej
Robert Kruk, Beata Piwowar – Możliwości skrócenia czasu przejazdu pociągów intermodalnych korytarzem południowym „Nowego Jedwabnego Szlaku”
Jakub Lewandowski – Analiza modelu obliczeniowego do wyznaczania strategii odnowy wybranych części pojazdów szynowych
Edyta Majer, Marta Sokołowska, Adam Roguski – Wprowadzenie do problematyki badania i rozpoznania podłoża budowlanego inwestycji kolejowych na przykładzie wytycznych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A oraz CPK Sp. z o.o.
Andrzej Massel – Koleje ukraińskie – stan obecny i wyzwania na przyszłość
Filip Pachla, Piotr Stecz, Tadeusz Tatara – Prognoza wpływu drgań na budynki i ludzi w aspekcie wymagań środowiskowych
Marek Pawlik – Zagrożenia z cyberprzestrzeni a bezpieczeństwo systemów cyfrowych wspomagających eksploatację kolei, w tym systemów sterowania ruchem kolejowym
Michał Pawłowski, Paweł Gajdzica – Punktowe naprawy górnej strefy podtorza
Andrzej Soczówka, Krzysztof Ochociński – Możliwości zastosowania bezpłatnego oprogramowania GIS i baz danych w analizach sieci i infrastruktury kolejowej
Michał Strach, Krzysztof Różanowski, Jarosław Lewandowski – Systemem cyfrowej inspekcji przestrzeni i nadzoru inwestycji kolejowych z zastosowaniem BSP oraz mobilnych stacji dokujących
Janusz Szkopiński – Sterowanie ruchem pociągu w aspekcie minimalizacji zużycia energii
Gerard Wiśniewski, Tomasz Myzia, Tomasz Buda – Metody poprawy efektywności energetycznej instalacji oświetlenia zewnętrznego obszarów kolejowych i instalacji elektrycznego ogrzewania rozjazdów
Paweł Wontorski, Magdalena Dzierżak – Komponenty funkcjonalne RCA – architektury referencyjnej systemów kierowania i sterowania ruchem kolejowym
Paweł Wontorski. Jakub Tryngiel – Modelowanie wyposażenia centrum sterowania ruchem z wykorzystaniem metodyki BIM+VR
Adam Wysokowski – Trwałość mostów stalowych w aspekcie modernizacji krajowej infrastruktury kolejowej
REFERATY I PREZENTACJE WYGŁOSZONE NA KONFERENCJI
Peter Berger, Michał Dąbrowski – Jak inteligentny system monitorowania skarp i nasypów INFRAGUARDTM zwiększa bezpieczeństwo w zagadnieniach kolejowych
Tomasz Drobysz – Koncepcja techniczna systemu ETCS poziom 1 LS (ang. Limited supervision) – linie poza KPW TSI „Sterowanie” – „nowe podejście”
Adrian Furgalski – Polsko-ukraińskie relacje kolejowe – stan obecny, potencjał, wyzwania
Andrzej Kazimierski – Sieć trakcyjna dla prędkości 250 km/h
Iwona Zwierzyk-Klimek – Analiza kolejowych przewozów pasażerskich na przykładzie usług realizowanych przez Koleje Małopolskie Sp. z o.o.
Natalia Maca – Rozwiązania geotechniczne dla potrzeb zabezpieczeń linii kolejowych w rejonach osuwiskowych i szczególnych wyzwań projektów kolejowych
Maciej Pałyga, Michał Migdal – Projekt automatyzacji obchodów torów (AOT) w PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
XXI edycja Konferencji Nowoczesne Technologie i Systemy Zarządzania w Transporcie Szynowym NOVKOL 2022 tradycyjnie już była platformą wymiany wiedzy, poglądów oraz doświadczeń związanych z nowoczesnymi technologiami w projektowaniu, budowie, utrzymaniu, zarządzaniu, diagnostyce oraz eksploatacji infrastruktury szynowej, a także taboru szynowego. Tegoroczna konferencja okazała się rekordowa ze względu na ilość uczestników – gościliśmy aż 675 osób. Rekordowa była też ilość przygotowanych i wygłoszonych referatów. Aby umożliwić ich zaprezentowanie, zdecydowaliśmy się po raz pierwszy na dwie sesje równoległe, których formuła została bardzo dobrze przyjęta przez uczestników. Dopisali również Partnerzy konferencji. Bardzo nas cieszy, że z każdą edycja przybywa nowych firm i instytucji.
Podobnie jak w latach ubiegłych, konferencja tematycznie zdominowana została przez przedstawicieli branży automatyki i sterowania ruchem kolejowym, ale mocno wybrzmiewały także głosy związane z tematami geologicznymi i geotechnicznymi w inwestycjach kolejowych. Dużym zainteresowaniem cieszyła się też sesja poświęcona Centralnemu Portowi Komunikacyjnemu, która zgromadziła bardzo liczne audytorium, a na której poruszano kwestie statusu realizacji projektów CPK oraz omawiano wybrane zagadnienia horyzontalne. Na sesjach poruszano także bardzo ważną tematykę zagrożeń i wyzwań w kontekście sytuacji geopolitycznej w naszym regionie, a związanej z wojną w Ukrainie i przyszłością w kwestiach odbudowy infrastruktury transportu szynowego w tym kraju. Nie zabrakło tematów związanych z aktualnymi technologiami prowadzenia prac budowlanych i utrzymania nawierzchni kolejowej w tym związanych z nowoczesnym podejściem do regulacji osi toru, czy też związanych z trwałością mostów stalowych. W obecnej edycji poruszano także kwestie przygotowania kadr do realizacji zadań w transporcie szynowym, lecz tym razem nie było tematów związanych ze szkolnictwem średnim i wyższym, ale poruszano zagadnienia szkoleń maszynistów, dyżurnych ruchu, nastawniczych, zwrotniczych. Uczestnicy mieli również okazję zapoznać się z zagadnieniami związanymi z wykorzystaniem danych z systemów BIM oraz GIS, przydatnych w procesach projektowania i zarządzania infrastrukturą. Prezentowano także najnowsze rozwiązania technologiczne w dziedzinie geodezji, takie jak drony, czy też automatyczne systemy monitoringu skarp i nasypów. Nie mogło również zabraknąć głosów w bardzo aktualnym i ważnym obszarze cyberbezpieczeństwa systemów wspomagających eksploatację kolei. Zagadnienia bezpieczeństwa przewijały się podczas całej konferencji i nie tylko w kontekście cyfryzacji kolei ale także w o wiele szerszym kontekście, w tym związanym ze sterowaniem i kierowaniem ruchem kolejowym, bezpieczeństwem na przejazdach drogowo-kolejowych, czy też bezpieczeństwem prowadzenia prac budowlanych pod ruchem kolejowym. Podobnie jak w latach ubiegłych, tak i w tegorocznej edycji nie zabrakło prelegentów związanych z taborem kolejowym oraz transportem szynowym, gdzie w szczególności poruszano zagadnienia dotyczące regionalnych przewoźników kolejowych ale również poruszono temat Nowego Jedwabnego Szlaku oraz możliwości finansowania prac badawczo–rozwojowych w sektorze kolejowym. To, co tradycyjnie przykuwało uwagę słuchaczy, to jak zwykle było wystąpienie przedstawiciela Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. – związane z inwestycjami, bezpieczeństwem i eksploatacją infrastruktury kolejowej w Polsce.
Uroczystego otwarcia konferencji i powitania gości dokonała Józefa Majerczak – Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego Konferencji i Prezes SITK RP Oddział w Krakowie. Po przywitaniu gości honorowych oraz wszystkich uczestników odbyło się również bardzo miłe wydarzenie, gdyż dwie firmy obchodziły swoje jubileusze i tak: 65. lecie obchodziła firma: Wytwórnia Podkładów Strunobetonowych STRUNBET Sp. z o.o., a 20. lecie firma: TITAN Polska Sp. z o.o. i wraz z życzeniami dalszych sukcesów wręczono kwiaty Prezesom tych firm. Podczas otwarcia tradycyjnie głos zabrali zaproszeni goście, a wśród nich znaleźli się: Łukasz Smółka – Wicemarszałek Województwa Małopolskiego, Ignacy Góra – Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, Tadeusz Ryś – Przewodniczący Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, Radosław Kantak – Członek Zarządu Centralnego Portu Komunikacyjnego, Filip Pachla – Wiceprezes Krajowej Rady Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, Mirosław Boryczko – Przewodniczący Rady Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w Krakowie, który podczas wystąpienia uroczyście uhonorował panią Prezes Józefę Majerczak Jubileuszowym Medalem Za Wybitne Zasługi dla Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. Kolejnymi gośćmi, którzy zabrali głos byli: profesor Andrzej Szarata – Dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej, Jacek Paś – Prezes Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP oraz Mirosław Skubiszyński – Wiceprezes Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., który miał zaszczyt odczytać list od pana Andrzeja Bittela – Sekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury, odpowiedzialnego za transport kolejowy i realizację inwestycji kolejowych w Ministerstwie Infrastruktury. W liście tym pan minister Bittel przywitał uczestników konferencji, pogratulował organizacji wydarzenia, a także przedstawił najważniejsze zadania i inwestycje kolejowe jakie wdraża i pilotuje Ministerstwo Infrastruktury. Po odczytaniu listu, prezes Mirosław Skubiszyński przestawił prezentację, która każdego roku cieszy się dużym zainteresowaniem uczestników konferencji, gdyż porusza tematy związane z realizacją oraz planami inwestycyjnymi Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe. Swoją obecnością konferencję zaszczycił także Wojewoda Małopolski Łukasz Kmita, który ze względu na obowiązki służbowe nie mógł dotrzeć na otwarcie konferencji ale zabrał głos w trakcie drugiej sesji, gdzie przywitał się z uczestnikami, pogratulował organizacji naszego wydarzenia i wspomniał o ważnej współpracy Urzędu Wojewódzkiego z inwestorami i wykonawcami inwestycji kolejowych.
Pierwszego dnia konferencji dominowała tematyka związana z transportem szynowym głównie w aspekcie wyzwań, zagrożeń i bezpieczeństwa. W sesji pierwszej przodującym tematem były zagadnienia związane z infrastrukturą kolejową w Ukrainie w kontekście trwającej obecnie wojny w tym kraju. Dr hab. inż. Andrzej Massel z Instytutu Kolejnictwa przybliżył słuchaczom charakterystykę infrastruktury kolejowej w Ukrainie, omówił problemy, wskazał „wąskie gardła” tej infrastruktury, przedstawił plany zarządców związane z inwestycjami oraz rozwojem przewozów pasażerskich w Ukrainie. Nie zabrakło oczywiście odwołań do obecnej – wojennej – sytuacji, a w jej konsekwencji do strat wynikających z działań wojskowych i wyzwań, przed którymi stoi państwo ukraińskie w bliższej i dalszej przyszłości. Podobny głos w tej tematyce zabrał Adrian Furgalski – Prezes Zespołu Doradców Gospodarczych TOR, który scharakteryzował transport kolejowy w Ukrainie od strony przewozów towarów i pasażerów oraz stanu infrastruktury ale dokonał także porównania w tych aspektach pomiędzy Ukrainą a Polską oraz przybliżył relacje w przewozach towarów oraz pasażerów między oboma krajami. Wskazał także kierunki odbudowy infrastruktury transportu szynowego w Ukrainie oraz potencjał i skalę potrzebnej pomocy ze strony Polski – w tym udziału polskich firm. Jako, że bezpieczeństwo w transporcie szynowym dominowało w pierwszej sesji, to głos w tym temacie zabrał profesor Michał Strach z AGH, który zaprezentował nowatorski system monitoringu infrastruktury kolejowej z poziomu bezzałogowego statku powietrznego jakim jest dron. System ten oprócz badania stanu infrastruktury miałby też za zadanie czuwać nad jej bezpieczeństwem. W sesji drugiej również o bezpieczeństwie mówił prezes Urzędu Transportu Kolejowego – dr inż. Ignacy Góra ale w kontekście bezpiecznego prowadzenia pociągów przez dobrze wyszkolonych i posiadających odpowiednie egzaminy i uprawnienia – maszynistów. Podczas wystąpienia pana Prezesa Góry miało miejsce bardzo miłe wydarzenie, gdyż na stanowisko Dyrektora Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów powołany został pan Grzegorz Prusik. Także o bezpieczeństwie mówił Wiceprzewodniczący Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych – Karol Trzoński, zwracając uwagę na wypadki podczas prowadzenia prac budowlanych z jednocześnie prowadzonym ruchem kolejowym. O zagrożeniach w infrastrukturze transportu szynowego mówił prof. Adam Wysokowski z Uniwersytetu Zielonogórskiego, który w swoim wystąpieniu przybliżył problematykę trwałości stalowych mostów kolejowych w aspekcie modernizacji infrastruktury kolejowej. Natomiast prof. Marek Sitarz z Akademii WSP mówił o strategiach zarządzania ze szczególnym uwzględnieniem regionalnych przewoźników kolejowych. W obydwu sesjach środowych okazję do zaprezentowania mieli również partnerzy konferencji, a w szczególności firmy: Zakłady Automatyki Kombud, Rail-Mil Computers, TINES Rail, S. i A. Pietrucha, Vossloh Skamo, Graw-Goldschmidt, ALSTOM ZWUS, MMR Group TransComfort, KZN „Bieżanów”, PNUIK, które zaprezentowały swoje portfolio oraz kierunki działań i rozwoju. Ważnym odnotowania jest fakt, iż firmy Kombud oraz Rail-Mill poinformowały o swoim połączeniu, nakreślając uczestnikom plany na wspólną przyszłość. Środowe sesje zwieńczył panel dyskusyjny, w którym dyskutowano w tematach przewijających się podczas całego dnia obrad. Pierwszy dzień konferencji zakończył się uroczystą kolacją w hotelu, z Gwiazdą wieczoru Zespołem FUTURE FOLK. Zespół zaprosiła do nas firma Zakłady Automatyki KOMBUD S.A. Tegoroczna konferencja miała swój czas podczas piłkarskiego mundialu i tak się złożyło, iż tego dnia w trakcie kolacji mecz rozgrywała reprezentacja Polski, a była to konfrontacja z drużyną Argentyny. Organizatorzy przy współudziale firmy KZN Bieżanów zorganizowali specjalną strefę kibica, w której chętni uczestnicy mogli dopingować naszych piłkarzy. Możliwość śledzenia meczu była udziałem także pozostałych gości, gdyż na głównej sali bankietowej zainstalowano ekrany z podglądem meczu. Po sportowych emocjach uczestnicy mieli okazję zapoznać się z repertuarem zespołu Future Folk.
Drugi dzień konferencji był bardzo pracowity, gdyż organizatorzy przewidzieli dwie dodatkowe sesje, które odbyły się w formule równoległej i było to novum tego wydarzenia. Pierwsza z sesji równoległych (IIIA) była praktycznie jednolitym blokiem tematycznym i w całości dotyczyła zagadnień kierowania i sterowania ruchem kolejowym, a w szczególności prezentowano w niej koncepcję budowy systemu kierowania i sterowania ruchem kolejowych na liniach dużych prędkości na potrzeby budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego w oparciu o modułową architekturę RCA (Reference CCS Architecture). W sesji tej wskazaną problematykę poruszali kolejno: dr inż. Janusz Szkopiński z Politechniki Warszawskiej mówił o sterowaniu ruchem pociągu w aspekcie minimalizacji zużycia energii, mgr inż. Jakub Tryngiel z Multiconsult Polska mówił o wykorzystaniu technologii BIM wraz z zastosowaniem wirtualnej rzeczywistości przy modelowaniu wyposażenia centrum sterowania ruchem, dr inż. Paweł Wontorski z Biura Projektów Metroprojekt opisywał komponenty funkcjonalne w architekturze RCA, inż. Aneta Pogorzelska z Politechniki Warszawskiej przybliżyła słuchaczom sposoby zarządzania ruchem kolejowym oraz opisywała koncepcję automatycznego prowadzenia pociągu na potrzeby RCA dla CPK. O topologii układu torowego w koncepcji RCA-CPK mówił dr inż. Andrzej Kochan z Politechniki Warszawskiej. Całość bloku dotyczącego koncepcji RCA-CPK spięło wystąpienie mgr inż. Mateusza Malinowskiego – przedstawiciela Spółki CPK, który w ramach podsumowania scharakteryzował wyzwania związane z innowacyjnym podejściem do podsystemu sterowanie poprzez architekturę RCA-CPK. W sesji tej mieliśmy jeszcze dwa wystąpienia związane ze sterowaniem ruchem kolejowym, choć oba tematycznie nie były powiązane z koncepcją RCA-CPK. Pierwszym z prelegentów był przedstawiciel Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe – mgr inż. Tomasz Drobysz, który zaprezentował i omówił koncepcję techniczną systemu ETCS poziomu 1 LS dla linii poza KPW TSI „Sterowanie”. Na koniec sesji mgr inż. Paweł Gradowski z Instytutu Kolejnictwa opisał skale wyzwań przy wdrażaniu systemu ETCS i GSM-R na potrzeby terminali przeładunkowych.
Równolegle z sesją SRK odbyła się sesja IIIB, w której dominowały tematy związane z infrastrukturą transportu szynowego. Uczestnicy tej sesji mieli okazję wysłuchać dwóch wystąpień związanych z podtorzem kolejowym, gdzie dr inż. Remigiusz Duszyński z Politechniki Gdańskiej prezentował i omawiał nowe rodzaje geosyntetyków w konstrukcji podtorza, a także nawierzchni podsypokowej. Natomiast dr inż. Michał Pawłowski z Politechniki Poznańskiej omawiał sposoby punktowych napraw górnej strefy podtorza. Bardzo ciekawe wystąpienie było autorstwem przedstawiciela Transprojektu Gdańskiego – mgr inż. Jerzego Zaricznego, który prezentował – na przykładzie – nowoczesny i aktualny sposób planowania i realizacji regulacji osi toru z wykorzystaniem wykresów niwelet roboczych. Przedstawiciel Instytutu Kolejnictwa – mgr inż. Robert Kruk prezentował różne możliwości związane ze skróceniem czasu przejazdu pociągów intermodalnych korytarzem południowym „Nowego Jedwabnego Szlaku”, który omija Rosję i Białoruś. Wśród prelegentów tej sesji mieliśmy wystąpienie przedstawicielki Kolei Małopolskich – dr inż. Iwony Zwierzyk-Klimek, która przybliżyła ofertę tego przewoźnika oraz omówiła sposoby realizacji usług transportowych na przykładzie Kolei Małopolskich. Jak każdego roku Spółka PKP Polskie Linie Kolejowe jest licznie reprezentowana na mównicy, więc i w tej sesji nie mogło zabraknąć jej przedstawiciela, a był nim mgr inż. Maciej Pałyga, który mówił o automatyzacji obchodów torów. Sesję zamknęło wystąpienie mgr Tomasza Budy z firmy Arex, który przedstawił wyniki badań związanych z grantem NCBiR, polegającym na wypracowaniu metod poprawy efektywności energetycznej instalacji oświetlenia zewnętrznego obszarów kolejowych, a także instalacji elektrycznego ogrzewania rozjazdów.
Dwie kolejne sesje również odbyły się w formule równoległej. Pierwsza z nich – IVA, podobnie jak sesja IIIA została w całości zdominowana przez zagadnienia związane z SRK, a jej tematem przewodnim było projektowanie, budowa oraz diagnostyka systemów sterownia i kierowania ruchem kolejowym. Warte podkreślenia jest to, iż sesja ta miała swoich patronów merytorycznych, którymi były firmy Kombud oraz Rail-Mil Computers. Pierwsze wystąpienie było dziełem mgr inż. Szymona Kniazia oraz mgr inż. Bartłomieja Głucha z firm Kombud oraz Rail-Mil, którzy mówili o doświadczeniach z opracowania interfejsów ETCS L2 między systemami stacyjnymi: MOR-3, czyli komputerowym systemem warstwy zależnościowej służący do sterowania ruchem kolejowym w obrębie posterunku ruchu i RBC, a więc Radiowym Centrum Sterowania. Mgr inż. Łukasz Sitarek z Rail-Mil zaprezentował rodzinę produktów rmRailProtector4.0, proces ich wdrażania i dalsze plany ich rozwoju, a wszystko to w ramach polskiego ETCS. Kolejny prelegent mgr inż. Dobromir Jasińki z Rail-Mil zaprezentował słuchaczom nowoczesną koncepcję łącznika pomiędzy balisą a semaforami jakim jest scentralizowany koder LEU (Lineside Electronic Unit) w systemie ERTMS/ETCS L1, który eliminuje wiele problemów klasycznego LEU. Bardzo ciekawe wystąpienie należało do mgr inż. Jakuba Psarskiego i mgr inż. Karola Boruckiego z Biura Projektów Metroprojekt, którzy na przykładzie projektu budowy tunelu KDP w Łodzi pokazali najnowocześniejsze metody i narzędzia w projektowaniu i zarządzaniu projektem, bazując m.in. na rozwiązaniach w technologii BIM. Ostatnia prezentacja w tym bloku miała charakter międzynarodowy, gdyż prelegenci pochodzili z różnych krajów, a byli nimi: Alain Thuet z VIAVI Solutions, Jean Merlo z ERTMS Solutions, Mohamed Omar z DMA oraz Wawrzyniec Wychowański z Rail-Mil. W tym wystąpieniu słuchacze mieli okazję zapoznać się ze światowymi rozwiązaniami w dziedzinie bezobsługowej diagnostyki pojazdowej urządzeń ERTMS, urządzeń SRK oraz sieci trakcyjnej.
W czasie kiedy trwała sesja SRK – po sąsiedzku – odbywał się panel związany z geologią i geotechniką w inwestycjach kolejowych. Również ta sesja miał swoje patronaty. Patronat merytoryczny został objęty przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, a patronat medialny przez Czasopismo Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne. Sesja cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem i była również niezwykle ciekawie prowadzona przez dwóch bardzo aktywnych panelistów, a byli nimi prof. Andrzej Szarata z Politechniki Krakowskiej oraz prof. Marek Salamak z Politechniki Śląskiej, którzy nie tylko moderowali wystąpienia, ale również aktywnie zabierali głos w poruszanych zagadnieniach. Pierwsze wystąpienie należało do dr Edyty Majer z Państwowego Instytutu Geologicznego i stanowiło wprowadzenie do tematyki sesji, a mowa w nim była o problematyce w badaniach i rozpoznaniu podłoża budowlanego przy inwestycjach kolejowych bazując na wytycznych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz CPK. Mgr inż. Robert Sołtysik z Soley mówił o wzmacnianiu nasypów kolejowych, prezentując innowacyjną i ekonomiczną technologię DLM (Double Linear Mixing). Natomiast mgr inż. Fadi Piotr Chammas z Geobrugg Partner w Polsce mówił o zagrożeniach geotechnicznych infrastruktury kolejowej związanych z występowaniem skarp i nasypów ale prezentował także rozwiązania zabezpieczające te obiekty. Również o rozwiązaniach geotechnicznych dla potrzeb zabezpieczeń linii kolejowych w rejonach osuwiskowych mówili przedstawiciele Titan Polska – mgr inż. Jakub Sierant i mgr inż. Natalia Maca. Bardzo ważną tematykę poruszył mgr inż. Tomasz Warchał z Menard, który pokazywał sposoby doboru technologii wzmocnienia podłoża gruntowego na potrzeby budowy i modernizacji linii kolejowych pod kątem warunków gruntowych. Ostatnim prelegentem w tej sesji był reprezentant firmy PNUIK Kraków – mgr inż. Mirosław Koterbicki, który prezentował najnowsze rozwiązania technologiczne w procesie podbijania toru, których sercem jest wysokowydajna uniwersalna podbijarka od System7, będąca pierwszą tego typu maszyną w Polsce. We wszystkich sesjach porannych okazję do zaprezentowania mieli również partnerzy konferencji, a w szczególności firmy: Monat, PNUIK, Cover Technologies, Przedsiębiorstwo Robót Telekomunikacyjnych i Elektroenergetycznych PROTEL, Copma Polska, EPUFLOOR, Griltex Polska, które zaprezentowały swoje profile działania, stosowanie technologie oraz produkty.
Sesje popołudniowe rozpoczął blok, który zapełnił salę uczestnikami niemal w całości, a jego tematem przewodnim był jakże aktualny i ważny dla rozwoju gospodarczego kraju plan budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego, a w szczególności jego komponent kolejowy. Jako, że w całości panel ten został poświęcony temu zagadnieniu i wszyscy prelegenci byli pracownikami Spółki Centralny Port Komunikacyjny, to także ta Spółka objęła patronat merytoryczny na sesją. Tematem przewodnim były wybrane zadania horyzontalne oraz aktualny status realizacji i na otwarcie sesji mgr Sławomir Kanik – Dyrektor Biura Realizacji Podprogramu Kolejowego w CPK jako wprowadzenie do bloku omówił podprogram kolejowy, dane na jego temat, jego strategię, działania i osiągnięcia. Z kolei mgr inż. Grzegorz Bogusławski wzbudził bardzo duże zainteresowanie słuchaczy, a pewnie wraz z nimi całego środowiska, niezwykle ważnym tematem dotyczącym Standardów Technicznych, a że temat był bardzo ważny, mieliśmy okazję przekonać się wieczorem w panelu dyskusyjnym, gdzie był żywo poruszany. Nie mniej ciekawe i ważne wystąpienie należało do mgr inż. Mateusza Malinowskiego, który prezentował plany dotyczące zasilania trakcyjnego wraz budową podstacji dla linii KDP przewidzianych do obsługi CPK i także w przypadku tego wystąpienia echo mocno brzmiało w panelu dyskusyjnym. Jako, że z budową CPK związana jest nie tylko część infrastrukturalna ale także konieczność przewozu pasażerów, to kolejny prelegent, a był nim mgr inż. Michał Pyzik prezentował Pasażerski Model Transportowy, a w szczególności prezentował zaawansowane narzędzie do wykonywania prognoz ruchu dla infrastruktury transportowej i także to wystąpienie cieszyło się olbrzymim zainteresowaniem, czego efektem była dyskusja już na sali obrad. Mgr inż. Jacek Zaremba z kolei przybliżył słuchaczom plany związane z horyzontalnym rozkładem jazdy, będący ofertą nie tylko w wymiarze lokalnym ale przede wszystkim ogólnokrajowym. Ostatnie wystąpienie w bloku CPK należało do mgr inż. Justyny Mikołajczyk, która mówiła o sposobach kształtowania rozwiązań infrastruktury pasażerskiej, przybliżając rozwiązania w zakresie realizacji planowanych węzłów przesiadkowych, punktów obsługi podróżnych i innych obiektów służących łatwej dostępności podróżnym. Na koniec zaprezentował się partner konferencji - firma TPI, która na przykładzie brytyjskich kolei pokazała nowoczesny, inteligentny i automatyczny system monitoringu skarp i nasypów.
Ostatnia sesja konferencji Novkol była tematycznie związana z szeroko pojętą infrastrukturą transportu szynowego i w niej znalazły się bardzo ciekawe wystąpienia, a jako pierwszy wystąpił reprezentujący Politechnikę Krakowską prof. Tadeusz Tatara, który przedstawił temat towarzyszący nierozerwalnie przy budowie i eksploatacji infrastruktury szynowej, a związany z drganiami pochodzącymi od infrastruktury i przenoszącymi się na budynki i przebywających w nich ludzi. Ciekawe i żywe wystąpienie było dziełem mgr inż. Andrzeja Kazimierskiego z Biura Energetyki PKP Polskie Linie Kolejowe, który przedstawiał słuchaczom niuanse związane z zasilaniem trakcyjnym pojazdów kolejowych, szczególnie poruszających się z dużymi prędkościach a więc 250 km/h i więcej. W trakcie wystąpienia kolejnego prelegenta, a był nim dr Andrzej Soczówka z Instytutu Kolejnictwa słuchacze mogli dowiedzieć się jak korzystać z bezpłatnego oprogramowania GIS i innych baz danych dostępnych w sposób otwarty na potrzeby różnych analiz związanych z infrastrukturą kolejową. Uczestnicy konferencji byli pod wrażeniem wystąpienia kolejnego prelegenta – mgr inż. Jakuba Lewandowskiego z AGH, który mimo młodego wieku bardzo profesjonalnie opowiedział o wyznaczaniu strategii odnowy wybranych części pojazdów szynowych, a w szczególności kół tramwajowych. Kolejnym prelegentem miał być mgr inż. Szymon Glinka również z AGH, niestety choroba uniemożliwiła mu osobiste wystąpienie ale w czasach zdalnych technologii nie przeszkodziło mu zaprezentować się na konferencji i przygotował video z prezentacją, którą odtworzono, a dotyczyła ona zagadnień przetwarzania danych z baz GIS na potrzeby pozyskiwania informacji o infrastrukturze kolejowej. Od kilku lat na konferencji Novkol tradycyjnie pojawiają się przedstawiciele firm i instytucji związanych z taborem kolejowym, więc i tym razem nie mogło ich zabraknąć, a pierwszym, który się zaprezentował był dr inż. Piotr Michalak z Poznańskiego Instytutu Technologicznego – Centrum Pojazdów Szynowych, który prezentował projekty badawczo-rozwojowe pojazdów szynowych realizowane w Instytucie. Z kolei dr inż. Maciej Andrzejewski z Fabryki Pojazdów Szynowych H.Cegielski omówił jakie projekty B+R+I realizuje jego przedsiębiorstwo. Na koniec sesji zaprezentowane zostały jeszcze dwa wystąpienia, które odbyły się w sali „Rysy”. Jako pierwsza – przedstawicielka Instytutu Kolejnictwa – dr Iwona Karasiewicz poruszała ważny temat oceny ryzyka dla stanowisk związanych z bezpieczeństwem ruchu kolejowego. Drugie wystąpienie było autorstwem dr Renaty Barcikowskiej oraz dr Elizy Wawrzyn również z Instytutu Kolejnictwa, a dotyczyło ono możliwości finansowania prac badawczo–rozwojowych w sektorze kolejowym.
Czwartkowy panel dyskusyjny, jak zwykle wzbudził duże zainteresowanie i gdyby nie upływający czas, zapewne potrwałby o wiele dłużej, a tematy jakie na nim były poruszane dotyczyły przede wszystkim sesji związanych z Centralnym Portem Komunikacyjnym oraz sesji sterowania i kierowania ruchem kolejowym. Na zakończenie panelu dyskusyjnego podsumowano część merytoryczną konferencji i sformułowano wnioski, które po wykonaniu redakcji zostaną opublikowane.
Drugi dzień konferencji zakończył się koleżeńską kolacją w hotelu wraz z pięknym występem kubańskiej wokalistki Mili Morena w duecie z saksofonistką.
W piątek, czyli w ostatnim dniu konferencji organizatorzy zaplanowali wycieczkę techniczną na Myślenickie Turnie i zwiedzanie tam maszynowni stacji przesiadkowej kolei linowej na Kasprowy Wierch. Wycieczka formalnie rozpoczęła się w Kuźnicach, skąd uczestnicy razem z Przewodnikiem Tatrzańskim po trwającym godzinę marszu zaśnieżonym szlakiem, przeszli na Myślenickie Turnie. Na miejscu Kierownik Techniczny z Polskich Kolei Linowych zaprezentował i omówił budowę zmodernizowanych urządzeń, była także okazja zobaczyć proces uruchamiania wagonika, wyhamowywania jego biegu jak i przebieg przesiadki turystów. Na zakończenie, podczas powrotu i przystanku w domu wczasowym Energetyk, uczestnicy popijając „miód grzany z korzeniami” mieli okazję wysłuchać Przewodnika Tatrzańskiego, w tym wielu ciekawostek i opowiadań o górach.
Tradycją tej konferencji stały się konkursy, w tym roku mieliśmy ich trzy, pierwszy dotyczył najbardziej innowacyjnego referatu spośród grupy młodych inżynierów (do 35 roku życia). Kapituła konkursu przyznała trzy nagrody, które otrzymali: mgr inż. Jakub Lewandowski za prezentację dotyczącą modelu obliczeniowego do wyznaczania strategii odnowy wybranych części pojazdów szynowych, mgr inż. Maciej Pałyga za wystąpienie dotyczące projektu automatyzacji obchodów torów w PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz mgr inż. Jakub Tryngiel za wystąpienie dotyczącą modelowania wyposażenia centrum sterowania ruchem z wykorzystaniem metodyki BIM+VR.
Drugi ogłoszony konkurs, aby wzmóc aktywność naszych gości został nazwany „Aktywny uczestnik” i dotyczył wszystkich uczestników. Przybrał on bardzo ciekawą formułę, polegała ona na zbieraniu pieczątek na specjalnie przygotowanej „Karcie aktywnego uczestnika” podczas odwiedzania stoisk wystawców. Aby wziąć udział w losowaniu należało zebrać co najmniej 10 pieczątek. Losowanie upominków przygotowanych przez firmy: Track Tec S.A., Graw Goldschmidt, ASTE Sp. z o.o., Menard Sp. z o.o., Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, GEOBRUGG AG i Titan Polska Sp. z o.o. odbyło się podczas czwartkowej kolacji koleżeńskiej.
Trzeci konkurs związany był z sesją geologiczno-geotechniczną. Uczestnicy konferencji podczas odwiedzin na stoiskach firm patronujących tej sesji mogli wrzucać do urny wizytówki, a spośród nich, podczas kolacji koleżeńskiej, wylosowano upominki przygotowane przez te firmy oraz Czasopismo Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne.
Podobnie jak w latach ubiegłych, tak i tego roku dyskusje prowadzono także w kuluarach. Można stwierdzić, iż problematyka poruszanych zagadnień była bardzo szeroka i w pełni wpisywała się w tematykę konferencji, związaną z nowoczesnymi technologiami i systemami zarządzania w transporcie szynowym.
Konferencja zgromadziła 39 Partnerów, w tym 1 Generalny, 4 Diamentowych, 8 Złotych, 17 Oficjalnych oraz 9 Partnerów Konferencji. Firmy zaprezentowały swoje osiągnięcia i wyroby w formie prezentacji, filmów oraz stoisk wystawowych.
GENERALNY PARTNER KONFERENCJI:
Zakłady Automatyki „KOMBUD” S.A.
DIAMENTOWY PARTNER KONFERENCJI:
- Budimex S.A.
- Rail-Mil Computers Sp. z o.o.
- TINES Rail S.A.
- TRACK TEC S.A.
ZłOTY PARTNER KONFERENCJI:
- ALSTOM ZWUS Sp. z o.o.
- Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o.
- Cover Technologies Sp. z o.o.
- MMR GROUP POLSKA Sp. z o.o.
- S. i A. Pietrucha Sp. z o.o.
- Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe RAMATECH – INSTAL s.c.
- P.U.T. GRAW Sp. z o.o. A GOLDSCHMIDT COMPANY
- Vossloh Skamo Sp. z o.o.
OFICJALNY PARTNER KONFERENCJI:
- Aste Sp. z o.o.
- COPMA POLSKA Sp. z o.o.
- EPUFLOOR Sp. z o.o.
- Firma Torowo-Spawalnicza „SPAW – TOR”
- GEOBRUGG AG – Partner w Polsce
- Griltex Polska Sp. z o.o.
- Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe „Bieżanów” Sp. z o.o.
- Menard Sp. z o.o.
- Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
- Przedsiębiorstwo Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej w Krakowie Sp. z o.o.
- Przedsiębiorstwo Robót Telekomunikacyjnych i Elektroenergetycznych „PROTEL” Sp. z o.o.
- Soley Sp. z o.o.
- Tensar Polska Sp. z o.o.
- Titan Polska Sp. z o.o.
- TPI Sp. z o.o.
- Wielobranżowa i Projektowa Sp. z o.o. „MONAT”
- Wytwórnia Podkładów Strunobetonowych STRUNBET Sp. z o.o.
PARTNER KONFERENCJI:
- ATLAS Poland Sp. z o.o.
- BUDOKOP GEOTRONIKA Sp. z o.o.
- FIMA POLSKA Sp. z o.o.
- IH Systems Sp. z o.o.
- Kolejowe Zakłady Automatyki S.A.
- Lifton Polska Sp.J.
- Sekisui Chemicals GMBH
- System7 railtechnology GmbH
- TEKNISKA POLSKA Przemysłowe Systemy Transmisji Danych Sp. z o.o.
Opracowali:
Sergiusz Lisowski – Sekretarz merytoryczny konferencji
Janina Mrowińska – Sekretarz organizacyjny konferencji
Zdjęcia: Robert Parma, Tomasz Filiciak